İlişkide Karar Verme Ölçeğinin Türk Kültürüne Uyarlanması / The Turkish Adaptation of Relationship Deciding Scale
DOI:
https://doi.org/10.7596/taksad.v6i3.942Keywords:
İlişkide karar verme, Romantik ilişki, Ölçek uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik, Relationship deciding scale, Romantic relationship, Scale adaptation, Validity and Reliability.Abstract
Abstract
The purpose of this study was to assess the validity and reliability of Relationship Deciding Scale (Vennum & Fincham, 2011) for Turkish culture.
The sample of the study consisted of 880 students (EFA=439, CFA=441) studying at Karadeniz Technical University. Criterion-related validity, exploratory and confirmatory factor analyses were conducted for the validity of RDS while internal consistency, split half and test-retest techniques were performed to examine the reliability of RDS.
Exploratory factor analysis (EFA) revealed that the scale had two-factor structures. However, two items were removed from the scale because they didn't have appropriate factor loadings. The scale consisting of 10 items explained 58.97% of the total variance. The results of confirmatory factor analysis (CFA) indicated that the model was compatible with the data. In the reliability analysis for EFA and CFA samples, Cronbach alpha coefficients were found as .87 and .86 respectively. Internal consistency coefficients of subscales were found as .83 and .80 for “Relationship Confidence”, .82 and .84 for “Directing Relationship”. According to test-retest reliability analysis results, the whole scale’s coefficient was r= .67. In addition, as a result of criterion validity analysis, correlations (r= .33) between Self-Control Scale (Duyan, Gülden & Gelbal, 2012) and Relationship Deciding Scale (RDS) were found to be statistically significant. In conclusion, these findings suggest that RDS, which has two-factor structures with 10 items, can be suggested as a valid and reliable instrument in Turkish culture.
Öz
Bu araştırmanın amacı, Vennum ve Fincham (2011) tarafından geliştirilen İlişkide Karar Verme Ölçeği’nin (Relationship Deciding Scale) Türk kültürüne uyarlanması ile ilgili geçerlik ve güvenirlik işlemlerini yapmaktır.
Araştırma grubu Karadeniz Teknik Üniversitesi’nde öğrenim gören 880 öğrenciden (AFA=439, DFA=441) oluşmaktadır. İlişkide Karar Verme Ölçeği’nin (İKVÖ) geçerlik işlemlerinde, ölçüt bağıntılı geçerlik, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi, güvenirlik işlemlerinde ise iç tutarlılık, testi yarıya bölme ve testin tekrarı tekniklerinden yararlanılmıştır.
Yapılan açımlayıcı faktör analizi (AFA) sonucunda ölçeğin iki faktörlü yapı gösterdiği ortaya çıkmıştır. Uygun faktör yüklerine sahip olmadıkları için iki madde modelden çıkarılmıştır. 10 maddeden oluşan ölçek toplam varyansın %58.97’sini açıklamıştır. Doğrulayıcı faktör analizli sonuçları (DFA) verinin modele iyi uyum sağladığını göstermiştir. AFA ve DFA örneklemleri için yapılan güvenirlik analizlerinde, Cronbach alfa iç tutarlılık kat sayıları sırasıyla .87 ve .86 olarak bulunurken alt ölçekler için bulunan iç tutarlılık kat sayıları ise “İlişkide Kendine Güven” için .83 ve .80, “İlişkiyi Yönetme” için .82 ve .84’tür. Ölçeğin test tekrar test güvenirliğinin r= .67 olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca ölçüt geçerliği kapsamında yapılan analizler sonucunda Öz Denetim Ölçeği (Duyan, Gülden ve Gelbal, 2012) ile İKVÖ arasında .33 değerinde beklenen yönde bir ilişki saptanmıştır. Bu çalışma sonucunda İKVÖ’nün Türk kültüründe geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu değerlendirilmektedir.
References
Arıkan, E. (2012). Karar verme süreçlerı̇nde duygunun rolü. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
Avşaroğlu, S. & Üre, Ö. (2007). Üniversite öğrencilerinin karar vermede özsaygı, karar verme ve stresle başaçıkma stillerinin benlik saygısı ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 85-100.
Bayram, N. (2013).Yapısal Eşitlik Modellemesine giriş: AMOS uygulamaları (2. baskı), İstanbul: Ezgi Kitabevi.
Byrne, B. M. (2010).Structural Equation Modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming (2nd ed.). New York: Routledge.
Costello, A. B. & Osborne, J. W. (2005). Best practices in Exploratory Factor Analysis: Four recommendations for getting the most from your analysis. Practical Assessment, Research and Evolotion, 10(7): 1-9.
Çokluk, Ö.; Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler ı̇çin çok değişkenli ı̇statistik: SPSS ve Lisrel uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Çolakkadıoğlu, O. (2012). Ergenlerde Karar Verme Ölçeği'nin ortaöğretim öğrencileri için geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), 387-403.
Çolakkadıoğlu, O. & Güçray, S. S. (2007). Ergenlerde Karar Verme Ölçeği'ni Türkçe‘ye uyarlama çalışması. Eurasian Journal of Educational Research (EJER), 26, 61-71.
Deniz, M. E. (2004). “Investigation of the relation between decision making self-esteem, decision making style and problem solving skills of university students”. Eurasian Journal of Educational Research, 15, 23-35.
Deniz, E. (2011). Karar verme stilleri ve beş faktör kişilik özelliklerinin bağlanma stilleri açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(1), 97-113.
Deniz, M. & Avşaroğlu, S. (2014). Üniversite Öğrencilerinin Duygusal Zekâ Yeteneklerinin Karar Vermede Özsaygı ve Karar Verme Stillerini Açıklama Düzeyinin İncelenmesi. EÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 121-138.
DeVellis, R. F. (2014).Ölçek geliştirme kuram ve uygulamalar. T. Totan (Çev. ed. 3. basımdan çeviri). Ankara: Nobel.
Doll, W. J.; Xia, W. & Torkzadeh, G. (1994).A confirmatory factor analysis of the end-user computing satisfaction instrument. Mis Quarterly, 18(4): 453-461.
Duyan, V.; Gülden, Ç. & Gelbal, S. (2012). Öz-Denetim Ölçeği: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. Toplum ve Sosyal Hizmetler, 23(1), 25-38.
Dülger, Ö. (2009). Ergenlerde algılanan sosyal destek ile karar verme davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Eraslan, M. (2015). Üniversite spor bölümü öğrencilerinin atılganlık ve karar verme stillerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 214-223.
Erözkan, A. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Bağlanma Stilleri ve Karar Stratejileri. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 2(3), 60-74.
Güçray, S. S. (2001). Ergenlerde karar verme davranışlarının öz saygı ve problem çözme becerileri algısı ile ilişkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(8), 106-121.
Hambleton, R. K. (1996) Guidelines for adapting educational and psychological tests. Annual Meeting of the National Council on Measurement in Education. New York: US Educational Resources Information Center.
Hardy, N. R.; Vennum, A.; Johnson, M. D.; Anderson, J. R.; Luu, S. & Liu, W. (2015). Associations between attention to warning signs, marital confidence, and interactional problem solving among emerging adult couples in Mainland China. Emerging Adulthood, 3(3), 194-203.
Hu, L. T. & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
Kuzgun, Y. (1992). Karar stratejileri ölçeği: Geliştirilmesi ve standardizasyonu. VII. ulusal psikoloji kongresi bilimsel çalışmaları. Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
Kuzgun, Y. (2006). Meslek gelişimi ve danışmanlığı (2. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Owen, J.; Rhoades, G. K. & Stanley, S. M. (2013). Sliding versus deciding in relationships: Associations with relationship quality, commitment, and infidelity. Journal of Couple & Relationship Therapy, 12(2), 135-149.
Öztürk, N.; Kutlu, M. & Atlı, A. (2011). The effect of parents’ attitudes on adolescents’ decision-making strategies. Inonu University Journal of the Faculty of Education (INUJFE), 12(2), 45-64.
Priem, J. S.; Bailey, L. C. & Steuber Fazio, K.. (2015). Sliding versus deciding: A theme analysis of deciding conversations of non-engaged cohabiting couples. Communication Quarterly, 63(5), 533-549.
Stanley, S. M.; Rhoades, G. K. & Markman, H. J. (2006). Sliding versus deciding: Inertia and the premarital cohabitation effect. Family Relations, 55, 499–509.
Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Tabachnick, B.G. & Fidell, L. S. (2007).Using multivariate statistics (5th ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson Allyn & Bacon.
Tabachnick, B. G.; Fidell, L.S. & Osterlind, S. C. (2001). Using multivariate statstics. Boston: Allyn and Bacon.
Taşdelen, A. (2001). Öğretmen adaylarının bazı psiko sosyal değişkenlere göre karar verme stilleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(10), 40-52.
Tatlılıoğlu, K. (2014). Üniversite öğrencilerinin karar vermede öz-saygı düzeyleri ile karar verme stilleri arasındaki ilişkinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(1), 150-170.
Vennum, A. & Fincham, F. D. (2011). Assessing decision making in young adult romantic relationships. Psychological Assessment, 23(3), 739.
Vennum, A.; Hardy, N.; Sibley, D. S. & Fincham, F. D. (2015). Dedication and sliding in emerging adult cyclical and non‐cyclical romantic relationships. Family Relations, 64(3), 407-419.
Yoshida, E. M. Understanding how deciding and relationship confidence predict relationship satisfaction. CMC Senior Theses.
Yüceloğlu-Keskin, D. Ö.; Bayram, L.; Günay-Derebaşı, D.; Bostancı, Ö. & Kabadayı, M. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Kullandıkları Karar Verme Stratejilerinin Bazı Demografik Değişkenlere Göre İncelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 1(2), 1-12.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
All papers licensed under Creative Commons 4.0 CC-BY.- Share — copy and redistribute the material in any medium or format
- Adapt — remix, transform, and build upon the material for any purpose, even commercially.
Under the following terms:
Attribution — You must give appropriate credit, provide a link to the license, and indicate if changes were made. You may do so in any reasonable manner, but not in any way that suggests the licensor endorses you or your use.
- No additional restrictions — You may not apply legal terms or technological measures that legally restrict others from doing anything the license permits.
