Sanatla Bütünleşik Sosyal Bilgiler Dersine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi

Yazarlar

  • Canan Çakır Turkish
  • Nihat Gürel Kahveci

DOI:

https://doi.org/10.7596/taksad.v12i2.3253

Anahtar Kelimeler:

Sanatla bütünleşik sosyal bilgiler öğretimi- sosyal bilgiler öğretimi- üstün zekalı ve üstün yetenekliler için sosyal bilgiler- üstün zekalı ve üstün yeteneklilerin eğitimi- özel yetenekliler- tutum ölçeği

Özet

Bu araştırmanın amacı, özel yetenekli bireylerin sanatla bütünleşik sosyal bilgiler dersine geliştirdikleri tutuma yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. Araştırmanın örneklemi, İstanbul ilindeki biri Anadolu diğeri Avrupa yakasında bulunan iki merkez ilçedeki Bilim Sanat Merkezlerinde (BİLSEM) 2020-2021 eğitim öğretim yılı ikinci yarı yılında ölçme aracına yanıt veren 5. Sınıf düzeyinde toplam 350 özel yetenekli öğrenciden oluşmaktadır. Ölçeğin yapı geçerliliğini belirlemek için örneklemden elde edilen veriler üzerinde geçerlik ve güvenirliğe ilişkin yapılan analizlerle ölçek formunun psikometrik özelliklerine ilişkin kanıtlar elde edilmiştir. Çalışma grubundan elde edilen veri setinin tamamı üzerinden ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek için Açımlayıcı faktör analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi (AFA) sonucunda 50 maddeden ve 3 alt boyuttan oluşan bir ölçek elde edilmiştir. Ölçek maddelerinin yansıttığı yargılara dayalı olarak ölçek alt boyutları “sanatla bütünleşik sosyal bilgiler dersine yönelik tutum”, “sanata yönelik tutum” ve “sosyal bilgiler dersine yönelik tutum” olarak adlandırılmıştır. Ölçeğe ilişkin üç faktörlü yapı toplam varyansın %43,45’ini açıklamaktadır. DFA sonuçları ise üç faktörlü bu yapının genel olarak kabul edilebilir değerlerle uyum gösterdiğini ortaya koymuştur [(χ2 /sd= 2.26, RMSEA=0.06, S-RMR=0.06, GFI=0.76, AGFI=0,73 CFI=0.90)]. Ölçeğin güvenirliğini belirlemek için hesaplanan Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayısı ölçeğin bütünü için “0,95”, alt faktörler için sırası ile .95 ile .88 ve.84’tür. Elde edilen bulgular ölçeğin, sanatla bütünleşik sosyal bilgiler dersine yönelik tutumları belirlemek için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

 

Referanslar

Bonett, D. G. (2002). Sample Size Requirements for Testing and Estimating Coefficient Alpha. Journal of Educational and Behavioral Statistics, 27(4), 335-340 https://doi.org/10.3102/10769986027004335

Bonett, D. G., & Wright, T. A. (2015). Cronbach's alpha reliability: Interval estimation, hypothesis testing, and sample size planning. Journal of organizational behavior, 36(1), 3–15. https://doi.org/10.1002/job.1960

Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi, 32(32), 470-483. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kuey/issue/10365/126871

Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (11. Baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.

Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2012). Örnekleme yöntemleri. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/108451

Cheng, S. T., & Hamid, P. N. (1997). Dispositional optimism in Chinese people: What does the life orientation test measure? International Journal of Psychology, 32(4), 221-230. https://doi.org/10.1080/002075997400746

Cole, D. A. (1987). Utility of confirmatory factor analysis in test validation research. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 55(4), 584–594. https://doi.org/10.1037/0022-006X.55.4.584

Conway, J. M., & Huffcutt, A. I. (2003). A review and evaluation of exploratory factor analysis practices in organizational research. Organizational research methods, 6(2), 147-168. https://www.researchgate.net/profile/Allen-Huffcutt/publication/255640768

Cortina, J. M. (1993). What is coefficient alpha? An examination of theory and applications. Journal of Applied Psychology, 78(1), 98–104. https://doi.org/10.1037/0021-9010.78.1.98

Costello, A. B., & Osborne, J. (2019). Best practices in exploratory factor analysis: four recommendations for getting the most from your analysis. Practical Assessment, Research, and Evaluation. 10 (7). https://doi.org/10.7275/jyj1-4868

Eisner, E. W. (1998). Does experience in the arts boost academic achievement? Arts Education Policy Review, 100(1), 32-40. https://doi.org/10.1080/10632919809599448

Ford, J. K., MacCallum, R. C., & Tait, M. (1986). The application of exploratory factor analysis in applied psychology: A critical review and analysis. Personnel psychology, 39(2), 291-314. https://doi.org/10.1111/j.1744-6570.1986.tb00583.x

Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education. McGraw-Hill.

Garrett, C. E. (2013). Promoting Student Engagement and Creativity by Infusing Art Across the Curriculum: The Arts Integration Initiative at Oklahoma City University. About Campus, 18(2), 27–32. https://doi.org/10.1002/abc.21115

Graham, M. A. (2007). Art, ecology and art education: Locating art education in a critical place-based pedagogy. Studies in art education, 48(4), 375-391. https://doi.org/10.1080/00393541.2007.11650115

Gullatt, D. E. (2008). Enhancing Student Learning through Arts Integration: Implications for the Profession. The High School Journal, 91(4), 12–25. https://www.jstor.org/stable/40364094

Harman, H. H., & Harman, H. H. (1976). Modern factor analysis. University of Chicago Press.

Hox, J. J., & Bechger, T. M. (1998). An introduction to structural equation modeling. Family Science Review, 11, 354-373.

Kahveci, N. G. (2019). Üstün Zekâlı ve Yetenekli Öğrenciler için Kanıt Temelli Sosyal Bilgiler Öğretimi. Y. Kabapınar (Ed.), Kimlik Belirleyen derslerde kanıt temelli öğrenme. (pp. 313-332). Pegem Akademi Yayıncılık.

Lietz, P. (2010). Research into Questionnaire Design: A Summary of the Literature. International Journal of Market Research. 52(2), 249-272. https://doi.org/10.2501/S147078530920120X

Likert, R. (1932). A technique for the measurement of attitudes. Archives of Psychology, 140, 5-53. https://legacy.voteview.com/pdf/Likert_1932.pdf

MacCallum, R. C., Widaman, K. F., Zhang, S., & Hong, S. (1999). Sample size in factor analysis. Psychological methods, 4(1), 84. https://psycnet.apa.org/record/1933-01885-001

Manifold, M.C. (1995). Art education in the social studies. (ED393787). ERIC https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED393787.pdf

Molwus, J. J., Erdogan, B., & Ogunlana, S. O. (2013). Sample size and model fit indices for structural equation modelling (SEM): The case of construction management research. In ICCREM 2013: Construction and Operation in the Context of Sustainability (pp. 338-347). https://doi.org/10.1061/9780784413135.032

Öztürk, C. (Ed.) (2007). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi: Yapılandırmacı bir yaklaşım. Pegem Akademi Yayıncılık.

Rattray, J., & Jones, M. C. (2007). Essential elements of questionnaire design and development. Journal of clinical nursing, 16(2), 234-243. https://doi.org/10.1111/j.1365-2702.2006.01573.x

Rennie, K. M. (1997). Exploratory and confirmatory rotation strategies in exploratory factor analysis. (ED406446). ERIC. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED406446.pdf

Richardson, J. (2010). Interventionist art education: Contingent communities, social dialogue, and public collaboration. Studies in art education, 52(1), 18-33. https://doi.org/10.1080/00393541.2010.11518821

Romero, J. (1996). Integrating the visual arts into social studies. (ED424129). ERIC. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED424129.pdf

Rosseel, Y. (2020). Small sample solutions for structural equation modeling. In R. Van de Schoot & M. Miočević (Eds.), Small sample size solutions: A guide for applied researchers and practitioners (pp. 226–238). Routledge.

Rummel, R. J. (1988). Applied factor analysis. Northwestern University Press.

Milli Eğitim Bakanlığı. (2006). Sanat Tarihi 1. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.

Sapnas, K. G., & Zeller, R. A. (2002). Minimizing sample size when using exploratory factor analysis for measurement. Journal of nursing measurement, 10(2), 135-154. https://doi.org/10.1891/jnum.10.2.135.52552

Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74. https://www.researchgate.net/publication/251060246

Shrestha, N. (2021). Factor analysis as a tool for survey analysis. American Journal of Applied Mathematics and Statistics, 9(1), 4-11. http://dx.doi.org/10.12691/ajams-9-1-2

Smutny, J. F. (2002). Integrating the Arts into the Curriculum for Gifted Students. (ED470524). ERIC. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED470524.pdf

Sun, J. (2005). Assessing goodness of fit in confirmatory factor analysis. Measurement and evaluation in counseling and development, 37(4), 240-256. https://doi.org/10.1080/07481756.2005.11909764

Sümer, N. (2000). Yapısal Eşitlik Modelleri: Temel Kavramlar ve Örnek Uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları. https://psycnet.apa.org/record/2006-04302-005

Taber, K. S. (2018). The use of Cronbach’s alpha when developing and reporting research instruments in science education. Research in Science Education, 48, 1273-1296. https://doi.org/10.1007/s11165-016-9602-2

Tavakol, M., & Dennick, R. (2011). Making sense of Cronbach's alpha. International Journal of Medical Education, 2, 53-55. https://doi.org/10.5116/ijme.4dfb.8dfd

Tavşancıl, E. (2010). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Nobel Yayın Dağıtım.

Turgut, M. F., & Baykul, Y. (2010). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.

Turgut, T., & Erden, N. S. (2013). Olumsuz test ifadelerinin iç tutarlılığa ve faktör yapısına etkileri. Istanbul University Journal of the School of Business Administration, 42(2).

VanTassel-Baska, J., & Stambaugh, T. (2006). Comprehensive curriculum for Gifted learners (3th ed.). Pearson Education Inc.

Vaske, J. J., Beaman, J., & Sponarski, C. C. (2017). Rethinking internal consistency in Cronbach’s alpha. Leisure Sciences, 39(2), 163-173. https://doi.org/10.1080/01490400.2015.1127189

Waltz, C. F., Jenkins, L. S., & Han, N. (2014). The use and effectiveness of active learning methods in nursing and health professions education: a literature review. Nursing Education

Perspectives, 35(6), 392-400. https://doi.org/10.5480/13-1168

Wong, N., Rindfleisch, A., & Burroughs, J. E. (2003). Do reverse-worded items confound measures in cross-cultural consumer research? The case of the material values scale. Journal of Consumer Research, 30(1), 72-91. https://doi.org/10.1086/374697

Williams, B., Onsman, A., & Brown, T. (2010). Exploratory factor analysis: A five-step guide for

novices. Australasian Journal of Paramedicine, 8, 1-13. https://doi.org/10.33151/ajp.8.3.93

Yayınlanmış

2023-07-30

Nasıl Atıf Yapılır

Çakır, C., & Kahveci, N. G. (2023). Sanatla Bütünleşik Sosyal Bilgiler Dersine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi. Journal of History Culture and Art Research, 12(2), 55-72. https://doi.org/10.7596/taksad.v12i2.3253