The Concept of The Urban Flaneur in The Relationship of Cinema and Architecture
DOI:
https://doi.org/10.7596/taksad.v12i1.3236Özet
Zaman ve mekan deneyimi, sinema ve mimarlığın ana damarlarından biridir. İki disiplinin bu doğrultuda kesiştiği alan ise, filmlerin akar görüntüler aracılığı ile oluşturduğu imajlar çerçevesinde okunabilmektedir. Oluşturulan imajlar, mekanın algılanması ve okunmasına olanak tanımaktadır. Sinemanın montaj aracılığı ile mekan açılımlarını sunma biçimi; kent içerisinde flanuer bir gezginin deneyimi ile sinema seyircisinin deneyiminde benzerliğe yol açmaktadır. Sinematografik yaklaşımların, kentsel mekanda bireysel algıyı okumada etkin bir araç olduğu düşüncesi çerçevesinde gelişen çalışma, bireyin bir gezgin gözlemci olarak yer ile kurduğu ilişkinin, sinematografik araçlar ile bilgiye dönüştürülme yollarını, flaneur kentlisinin deneyimi çerçevesinde okumayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, filmlerin kenti yürüyüş esnasında hareketli olarak gösteriş biçimi, flaneur kentlisinin bakışı ile okunmaya çalışılmıştır. Filmlerde flaneur kavramının varlık biçimi doğrultusunda; sessiz ve sesli sinema dönemi iki ayrı grup olarak ele alınmıştır. Sessiz sinema döneminde kamera vizörünün kent mekanlarındaki gezintilerinin yerini, sesli sinema döneminde karakter ve anlatıya dayalı olay örgüsü almaktadır. Çalışma sonucunda; sinemanın kenti hareketli fragmanlar olarak kullanma ve sunma biçiminin, mimarlık mekanının harekete dayalı algılanması konusunda, flaneur kentlisi ile ilişkilendirilen örnek bir okumanın mümkün olduğu görülmüştür.
Referanslar
Atacan, A. (2018). Bir Sinema Seti Olarak Ankara: Ankara Filmleri Üzerinden Kentin Mimarlık Tarihini Okumak. Ankara Araştırmaları Dergisi, 7(1), 125-146.
Bader, A. P. (2018). Museums and urban life in the cinema: on the ordinary and extraordinary architectural experiences. Emotion, Space and Society, 29, 22-31.
Baysan Serim, Işıl. (2014). Mimarlık ve Sinema İttifakının Soykütüğü Üzerine. Betonart.
Benjamin, W. (1936). Tekniğin Olanaklarıyla Yeniden Üretildiği Çağda Sanat Yapıtı, Pasajlar, A. Cemal (Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 16. Baskı, 2020).
Bergson, H., & Tunç, Ş. (2018). Yaratıcı Tekamül. Dergah Yayınları, İstanbul.
Böck, I. (2015). Six Canonical Projects by Rem Koolhaas: Essays on the History of Ideas (p. 370). jovis Verlag, sy 218.
Canpolat, E. (2014). Walter Benjamin'de Yöntem ve Flâneur. Moment Dergi, 1(2), 270-295.
Caroll, S. (2009). The World Viewed. İçinde Carroll, N., & Choi, J. (Eds.). (2009). Philosophy Of Film and Motion Pictures: An Anthology. John Wiley & Sons.
Cullen, G., (1961). The concise townscape. Architectural Press, London.
Çetinkaya, H. (2012). Devletsiz Düşünce, İçinde: Derleyen: Köse, H. (2012). Flanör Düşünce. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1. Baskı, 2012.
Deleuze, G. (2021). Sinema I. Hareket – İmge. Norgunk Yayınları, İstanbul.
Deleuze, G. (2021). Sinema II. Zaman – İmge. Norgunk Yayınları, İstanbul.
Eisenstein, S.M., (1989). “Montage and Architecture,” in, Assemblage, No:10.
Erdoğan, E., & YILDIZ, Z. (2018). Zaman ve mekân kavramları arasındaki paradoksal ilişkinin “Bulut Atlası” filmi üzerinden okunması. METU Journal of the Faculty of Architecture, 35(1).
Galofaro, L. (2017). On the Idea of Montage as Form of Architecture Production. Multidisciplinary Digital Publishing Institute Proceedings, 1(9), 870.
Keleş, H. (2019). Mimari Tasarlama Yaklaşımı Olarak Anlatıyı Araçsallaştırmak, Doktora Tezi, Eskişehir Teknik Üniversitesi, Eskişehir.
Köse, H. (2012). Sanal Gezginin ‘Ego Sörfü’: Ekran-gezerlik, İnternette Gezinmek ya da Yolculuk Üzerine Düşünceler. İçinde: Derleyen: Köse, H. (2012). Flanör Düşünce. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1. Baskı, 2012.
Langer, S. (2009). A Note on The Film. İçinde Carroll, N., & Choi, J. (Eds.). (2009). Philosophy Of Film and Motion Pictures: An Anthology. John Wiley & Sons.
Louw, M. (2016). “The architectural promenade and the perception of time”, Sajah, 31(2), 12-33.
May, R. (2003). Yaratma Cesareti. Çev. Alper Oysal, İstanbul: Metis Yayınları
Özdamar, E. G. (2019). The Red Narratıve Cınema: An Urban Montage in Moscow. Scientific Herald of The Voronezh State University of Architecture & Civil Engineering., 41(1).
Pallasmaa, J. (2011). Tenin gözleri. İstanbul, YEM Yayınları, İstanbul.
Penz, F. (2004). The architectural promenade as narrative device: practice based research in architecture and the moving image. Digital creativity, 15(1), 39-51.
Penz, F., & Lu, A. (2011). Introduction: What is Urban Cinematics. Urban Cinematics: Understanding Urban Phenomena Through the Moving Image, 7-19.
Starkey, S. (2012). Cinematic Architecture: Harnessing the Emotive Power of Film through Physical Space. International Journal of the Constructed Environment, 2(1).
Tağ Kalafatoğlu, Ş. (2016). Şehir Senfonileri: Modern Şehir Hayatının Belgesel Filmlerdeki Yansımaları.
Vidler, A. (1993). The explosion of space: Architecture and the filmic imaginary. Assemblage, (21), 45-59.
Wu, D. (2008). Mapping the Promenade Experience of Therme Vals in the Form of Narrative. 3. International Design and Cinema Conference, DESIGN CINEMA 2008 Istanbul, November 19 - 22, 2008.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Journal of History Culture and Art Research
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi'nde yayımlanan tüm çalışmalar Creative Commons 4.0 CC-BY lisansı ile lisanslanmıştır.
Bunları yapmakta özgürsünüz:
- Bu eseri her boyut ve formatta paylaşabilir — kopyalayabilir ve çoğaltabilirsiniz.
- Materyalden Adapte et — karıştır, aktar ve eserin üzerine inşa et
- her türlü amaç için, ticari amaç da dahil
Alttaki şartlar altında:
Atıf — uygun bilgiyi, lisansa linki, and ve değişiklik yapıldıysa değişiklik bilgisinivermelisiniz. Sizi veya kullanımınızı lisansörün onayladığı bilgisini içermemek kaydıyla, size uygun şekilde bu işlemleri gerçekleştirebilirsiniz.
AynıLisanslaPaylaş — Eğer materyali karıştırdınızsa, aktardınızsa ya da materyalin üzerine çalıştınızsa, ancak aynı lisans ile dağıtabilirsiniz.
- Ek sınırlamalar yoktur — Lisansın izin verdiği hakları başkaları üzerinde kanunlarla ya da teknolojiyikullanarak sınırlayamazsınız.
