Türkiye Cumhuriyeti-Umman Sultanlığı İlişkileri: Sultan Heysem bin Tarık Döneminin İlk Üç Yılında Türkiye-Umman Yakınlaşması
DOI:
https://doi.org/10.7596/taksad.v12i1.3223Anahtar Kelimeler:
Uluslararası ilişkiler, Sultan Kabûs bin Said, Sultan Heysem bin Tarık, Türkiye-Umman İlişkileri, Orta Doğu Bölgesi, Körfez Bölgesi, Umman SultanlığıÖzet
1970-2020 yılları arasında Umman Sultanlığı’nı modern Umman Sultanlığı’nın kurucusu Sultan Kabûs bin Said yönetmiştir. Sultan Kabûs’un 10 Ocak 2020 tarihinde vefat etmesinin ardından 11 Ocak 2020 tarihinden itibaren Umman’ı Heysem bin Tarık yönetmeye başlamıştır. Yönetimi devralmasının ardından süreç içinde ülkesini içinde bulunduğu olumsuz ekonomik durumlardan kurtarmaya çalışmış, ülke yönetimini daha aktif ve güvenli hale getirmek için bazı yapısal değişikliklere gitmiştir. Sultan Heysem özellikle dış politikada Sultan Kabûs’un yönetim esaslarını takip etmeye özen göstermektedir. Bugünkü Türkiye-Umman ilişkilerinin temelinin atılması ve geliştirilmesi işi esas olarak Sultan Kabûs bin Said döneminde başarılmıştır. Bununla birlikte yeni bir dönem olan Sultan Heysem döneminde de ilişkiler aynı iyi niyet ve vizyonla geliştirilmeye devam etmektedir. Türkiye-Umman ilişkileri konusunda bu dönemde en çok beklenen gelişmelerden birisi de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ve Sultan Heysem’in karşılıklı ziyaretleridir. Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin dost ve kardeş Umman ile birçok alanda birlikte hareket etmesi ve iki ülkenin karşılıklı tecrübe paylaşımında bulunabilmesi, hem Türkiye ve Umman hem de özelde Körfez genelde Orta Doğu Bölgesi için çok büyük faydalar doğuracaktır. Özellikle inşaat, turizm, sağlık, savunma sanayi gibi alanlarda Türkiye’nin Umman’a çok büyük katkıları olabilir. Umman halkının Türkiye’ye olan ilgisi ve muhabbeti de iki ülke arasında sağlam ilişkilerin kurulmasında önemli bir etken olacaktır. Umman Türkiye’de göreceli olarak az tanınmaktadır. Bundan dolayı Umman da Türkiye’de daha tanınır olmak için daha fazla çalışmalıdır. Özellikle, Umman’ın güzel bir turizm ülkesi olduğu gerçeği Türkiye’de daha çok bilinir hale getirilmelidir. İki ülke arasındaki uçuşların artırılması bu maksada yönelik güzel bir gelişmedir. Yükseköğrenim alanında da iki ülkenin iş birliği ile yapılacak çok işler bulunmaktadır. Türkiye-Umman ilişkilerinin daha çok gelişmesi konusunda iki tarafta da iyi niyet ve gayret vardır; bundan dolayı, iki ülke arasındaki ilişkiler gelecekte çok daha iyi bir noktaya gelecektir.
Referanslar
Açıkel, G. (2022). Sultan Kabûs ve Umman. Aktif Yayınevi.
Ashok, R. (2022). Oman marks second anniversary of Sultan Haitham’s reign. World GULF. https://gulfnews.com/world/gulf/oman/oman-marks-second-anniversary-of-sultan-haithams-reign-1.84877920
Başkent Organize Sanayi Bölgesi (2022). Umman Ticaret Sanayi ve Yatırım Geliştirme Bakanı Al Yousef'ten Başkent OSB'ye ziyaret. https://www.baskentosb.org/tr/medya/haberler/2022/umman-ticaret-sanayi-ve-yatirim-gelistirme-bakani-al-yousef-ten-baskent-osb-ye-ziyaret
Bitmez, S., & Karyağdı Duran, Z. H. (2021). Türkiye'nin Muskat Büyükelçisi Usluer: Umman- Türkiye iş birliği katlanarak devam ediyor. Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/gundem/turkiyenin-muskat-buyukelcisi-usluer-umman-turkiye-is-birligi-katlanarak-devam-ediyor/2377841
Çelik, M. (2019). Türkiye Sultan Kabus sonrası Umman için nasıl hazırlanmalı?. Ulisa: Uluslararası Çalışmalar Dergisi, 3(2), 82-102.
DEİK (2020). Türkiye-Umman interconnected business. https://www.deik.org.tr/uploads/turkiye-umman-ibs-sonuc-raporu.pdf
DEİK (2022). Umman ülke bilgi notu, Şubat 2022. https://www.deik.org.tr/uploads/umman-bilgi-notu-subat-2022.pdf
DEİK (2022). Oman Ülke Bülteni, Ağustos 2012. https://www.deik.org.tr/turkiye-ortadogu-ve-korfez-is-konseyleri-turkiye-umman-is-konseyi?pm=&sm=raporlar
Demirören Haber Ajansı (DHA). (2022). Bakan Nebati: Türkiye-Umman Karma Ekonomik Komisyon Toplantısı'nı tamamladık. https://www.dha.com.tr/gundem/bakan-nebati-turkiye-umman-karma-ekonomik-komisyon-toplantisini-tamamladik-2156243
Deniz Haber Ajansı (2020). İki Ares 85 Hercules daha Umman yolunda. https://www.denizhaber.net/iki-ares-85-hercules-daha-umman-yolunda-haber-95026.htm
Dudley, D. (2021). Oman’s Sultan haitham reportedly names son as crown prince, one year after taking over country. Forbes. https://www.forbes.com/sites/dominicdudley/2021/01/12/omans-sultan-haitham-reportedly-names-son-as-crown-prince-one-year-after-taking-over-country/?sh=4e55b7f652eb
Gebze Organize Sanayi Bölgesi (2022). Umman Ticaret, Sanayi ve Yatırım Tanıtım Bakanı Qaıs Mohamed Al Yousef ve beraberindeki heyetin GOSB ziyareti. https://www.gosb.com.tr/haberler/umman-ticaret-sanayi-ve-yatirim-tanitim-bakani-qais-mohamed-al-yousef-ve-beraberindeki-heyetin-gosb-ziyareti
Gebze Organize Sanayi Bölgesi (2021). Umman Sultanlığı ile iş birliği anlaşması imzalandı. https://www.gosb.com.tr/haberler/umman-sultanligi-ile-isbirligi-anlasmasi-imzalandi
Gebze Organize Sanayi Bölgesi (2021). Umman Sultanlığı’nın GOSB ziyareti. https://www.gosb.com.tr/haberler/umman-sultanliginin--gosb-ziyareti
Göz, N. (2022). Umman’da pasta kesildi, Yenişehir’de törenle karşılandı. Bursa Hakimiyet. https://www.bursahakimiyet.com.tr/yazarlar/namik-goz-76/umman-da-pasta-kesildi-yenisehir-de-torenle-karsilandi-19877
HAVELSAN (2020). HAVELSAN Technology Oman açıldı.
https://www.havelsan.com.tr/haberler/guncel/havelsan-technology-oman-acildi
İbicioğlu, S. (2020). Umman Müftüsü'nden Ayasofya mesajı: Mescid-i Aksa'nın işgalden kurtulmasının habercisi. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/ayasofya-camii/umman-muftusunden-ayasofya-mesaji-mescid-i-aksanin-isgalden-kurtulmasinin-habercisi/1913948
INDEPENDENT Türkçe (2020), Umman Sultanı'nın babası Tarık bin Teymur'un hayat hikayesi,
Karadeniz Technical University (2022). Visit to KTU rector from The Student Guidance Center at Sultan Qaboos University. https://ktu.edu.tr/intz/news/visit-to-ktu-rector-from-the-student-guidance-center-at-sultan-qaboos-university
Kilani, A. (2020). Oman’s Sultan Haitham implements sweeping government changes. Inside Arabia. https://insidearabia.com/omans-sultan-haitham-implements-sweeping-government-changes/
Marmara Üniversitesi (2022). Umman Sultan Qaboos Üniversitesi’nden üniversitemize ziyaret. https://www.marmara.edu.tr/news/umman-sultan-qaboos-universitesinden-universitemize-ziyaret
Medicana Sağlık Grubu (2021). Umman’ın sağlığı Türk hekimlerine emanet. https://www.medicana.com.tr/haber-detay/15892/ummanin-sagligi-turk-hekimlerine-emanet
MSI (2021). ARES Tersanesi, Umman’ın ilk 9 ARES 85 HERCULES’ini teslim etti. Savunma Haber. https://www.savunmahaber.com/ares-tersanesi-umman-ares-85-hercules-teslimatlar-2021-05/
Oman News Agency (2022). Oman, Turkey hold official talks to boost cooperation in records,archives fields. Oman Daily Observer, https://www.omanobserver.om/article/1120697/oman/oman-turkey-hold-official-talks-to-boost-cooperation-in-records-archives-fields
Ostim Medikal Sanayi Kümelenmesi (2022). Umman’dan OSTİM’e ziyaret. https://www.medikalkume.com/ummandan-ostime-ziyaret-haberi-5599
Royalark (2022). Oman: The Al-Busaid Dynasty: Genealogy. https://www.royalark.net/Oman/oman9.htm
Sandıkçı, M. (2022). Rize-Artvin Havalimanı'na gelecek yıl Umman'dan sefer düzenlenecek. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/rize-artvin-havalimanina-gelecek-yil-ummandan-sefer-duzenlenecek/2759707
Semiz, M. (2020).Umman’da kısmi kabine revizyonu. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/dunya/ummanda-kismi-kabine-revizyonu/1946125
Shalhoub, D. (2021). Oman's sultan issues decree to appoint crown prince. Anadolu Agency, https://www.aa.com.tr/en/middle-east/omans-sultan-issues-decree-to-appoint-crown-prince/2106583
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (2022). Türkiye ve Umman, Hava Ulaştırma anlaşmasını tadil etti. https://web.shgm.gov.tr/tr/haberler/6972-ss
Smith, S. (2021). Oman: A year under Sultan Haitham’s reign. The Euro-Gulf Information Center. https://www.egic.info/oman-a-year-under-sultan-haitham
Sözen Usluer, A. (2021). Türkiye Umman ticari ve diplomatik ilişkileri. Katılımfinans. https://katilimfinans.com.tr/turkiye-umman-ticari-ve-diplomatik-iliskileri-makale,12691.html
Şahin, A. (2020). Türkiye’nin dünya silah ihracatındaki payı %86 arttı. SavunmasanayiST. https://www.savunmasanayist.com/turkiyenin-dunya-silah-ihracatindaki-payi-%86-artti/
T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (2022). Körfez mesaisi "verimli" geçti. https://enerji.gov.tr/haber-detay?id=21020
TAS News Service (2020). Thank you, Yusuf bin Alawi: After 23 years, Oman’s Minister Responsible for Foreign Affairs steps down. The Arabian Stories. https://www.thearabianstories.com/2020/08/18/thank-you-yusuf-bin-alawi-after-23-years-omans-minister-responsible-for-foreign-affairs-steps-down/
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı (2022). Umman Sultanı Heysem bin Tarık bin Teymur el-Said ile telefon görüşmesi. https://www.tccb.gov.tr/basin-aciklamalari/365/136725/umman-sultani-heysem-bin-tarik-bin-teymur-el-said-ile-telefon-gorusmesi
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı (2020). Cumhurbaşkanı Erdoğan, Umman Sultanı Heysem bin Tarık ile telefonda görüştü. https://www.iletisim.gov.tr/turkce/haberler/detay/cumhurbaskani-erdogan-umman-sultani-heysem-bin-tarik-ile-telefonda-gorustu
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı (2020). Temmuz 2020. https://www.mfa.gov.tr/temmuz2020.tr.mfa
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı (2021). Sayın Bakanımızın Umman’ı ziyareti, 9-10 Şubat 2021. https://www.mfa.gov.tr/sayin-bakanimizin-umman-i-ziyareti-10-2-2021.tr.mfa
Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı (2022). Türkiye – Umman 11. dönem Karma Komisyon (KK) toplantısı. https://uaabgm.ticaret.gov.tr/haberler/turkiye-umman-11-donem-karma-komisyon-kk-toplantisi
ULUSKON (2022). Başkan Atasoy’dan Umman ile ekonomik iş birliği. https://uluskon.com/haber-baskan-atasoydan-umman-ile-ekonomik-is-birligi-274.html
ULUSKON (2022). ULUSKON Başkanı Atasoy beraberindeki heyetle Umman’a gidiyor. https://uluskon.com/haber-uluskon-baSkani-atasoy-beraberInde-kI-heyetle-ummana-gIdIyor-298.html
Yeniakit (2021). ULUSKON iş heyeti Umman Sultanlığı’na gidiyor. https://www.yeniakit.com.tr/haber/uluskon-is-heyeti-umman-sultanligina-gidiyor-1565766.html
Yunus Emre Enstitüsü (2022). 100. yıla doğru 100 kültür merkezi. https://www.yee.org.tr/tr/haber/100-yila-dogru-100-kultur-merkezi
Saat (2022). Trabzon Valisi Ustaoğlu, Umman'da neler görüştü? Açıkladı. https://www.61saat.com/trabzon-valisi-ustaoglu-ummanda-neler-gorustu-acikladi
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Journal of History Culture and Art Research
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi'nde yayımlanan tüm çalışmalar Creative Commons 4.0 CC-BY lisansı ile lisanslanmıştır.
Bunları yapmakta özgürsünüz:
- Bu eseri her boyut ve formatta paylaşabilir — kopyalayabilir ve çoğaltabilirsiniz.
- Materyalden Adapte et — karıştır, aktar ve eserin üzerine inşa et
- her türlü amaç için, ticari amaç da dahil
Alttaki şartlar altında:
Atıf — uygun bilgiyi, lisansa linki, and ve değişiklik yapıldıysa değişiklik bilgisinivermelisiniz. Sizi veya kullanımınızı lisansörün onayladığı bilgisini içermemek kaydıyla, size uygun şekilde bu işlemleri gerçekleştirebilirsiniz.
AynıLisanslaPaylaş — Eğer materyali karıştırdınızsa, aktardınızsa ya da materyalin üzerine çalıştınızsa, ancak aynı lisans ile dağıtabilirsiniz.
- Ek sınırlamalar yoktur — Lisansın izin verdiği hakları başkaları üzerinde kanunlarla ya da teknolojiyikullanarak sınırlayamazsınız.
