Farklı Türk Kültürlerinde Aile ve Çocuğa Bakış
DOI:
https://doi.org/10.7596/taksad.v11i4.3215Özet
Bu çalışmada farklı kültürel alanlardaki Türklerde aile değerleri ve çocuğa bakışın nasıl olduğunu üniversite gençlerinin bakış açısından belirlemek amaçlanmıştır. Çalışma grubunu Karabük Üniversitesine kayıtlı bölümlerde öğrenimine devam eden Asya kıtasında yer alan Türk ülkeleri ve Türk topluluklarına mensup çalışmaya katılmaya gönüllü 107 öğrenci oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında katılımcıların ülkelerinde eş seçimi ve evlilik süreci, aile içi roller ve sorumluluklar, çocuğa bakış ve akrabalık ilişkileri ile ilgili görüşlerini belirleyen toplam 14 açık uçlu sorunun yer aldığı yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilerek raporlaştırılmıştır. Çalışma sonucunda Türk ailelerinde genellikle çekirdek aile yapısının görüldüğü ve aile büyüklerinin çocuklarının eş seçimine müdahale ettikleri, kadınların birincil görevinin tüm ev işlerini yapma ve çocuk bakımı ve eğitimi olduğu, erkeğin ise ailenin ekonomik sorumluluğunu üstlendiği; çocuklara atfedilen değerin yüksek olduğu, tüm ihtiyaçlarının karşılandığı, çocuğun ailenin neşesi ve zenginliği sayıldığı; ailelerde genellikle 3-4 çocuk olduğu, evlilikten bir yıl sonra çocuk istendiği, aile büyüklerinin hemen torun sahibi olmak istedikleri ve erkek çocuklarına daha fazla değer verildiği; evliliklerde sadakate önem verildiği, sadakatin şart olduğu, sadakatsizliğin boşanma vb. sonuçlara neden olduğu; aile içi şiddete rastlanabildiği, , şiddete maruz kalan kadınların sessiz kaldığı ve erkeklerin şiddet uygulayabildiği; akrabalık ilişkilerinin de olumlu, güçlü ve samimi olduğu sonuçları elde edilmiştir.
Referanslar
Abdullah, D. (2013). Ritualism and institution of family in central Asia: change and contınuıty. IJMSS, 1(7),
Alıcı, D. M. (1996). The role of culture, history and language in Turkish national identity building: an overemphasis on Central Asian roots. Central Asian Survey, 15(2), 217-231.
Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Türkiye Aile Yapısı Araştırması (TAYA) (2016) adlı rapor
Amirthalingam, K. (2005). Women's rights, international norms, and domestic violence: Asian perspectives. Human Rights Quarterly, 27(2),683-708.
Amjad, S. (2010). Out-of-school girls: challenges and policy responses in girls. Education in Tajikistan. Retrieved from http://www.unicef.org/ceecis/girls_tajik.pdf.
Barnes, J. S., & Bennett, C. E. (2002). The Asian population: 2000. Washington, DC: U.S. Census Bureau.Willgerodt, Killien / Family Nursing Research with Asian Families,167.
Childress, S., & Hanusa, D. (2017). All the system is simply a soap bubble: Legal help-seeking for domestic violence among women in Kyrgyzstan. Journal of Family Violence, 1–14.
Dangour, A. D., Farmer, A., Hill, H. L., & Ismail, S. J. (2003). Anthropometric status of Kazakh children in the 1990s. Economics & Human Biology, 1(1), 43-53.
Demirci, H. (2019). Kazak ailesinde kültürel ve mitolojik kavramlar: otağ, ocak, şanıraq, dastarhan. Turkish Studies-Historical Analysis, 14(4), 821-832.
Doğan, L. (2000). Kırgız atasözlerinin sınıflandırılması. Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, (9). 206-241.
Dıykanbayeva, M. (2011). Kırgız Türklerinde erkek çocuğun önemi ve edebi eserlere yansıması. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, (46), 181-194.
Falkingham, J. (2000). From security to uncertainty: the impact of economic change on child welfare in central Asia (No. 76). Innocenti Working Paper No. 76. Florence: UNICEF Innocenti Research Centre.
Geary D. C. (2000). Evolution and proximate expression of human paternal investment. Psychol Bull, 126:55-77.
Georgas, J. (2003). Family: Variations and changes across cultures. Online readings in psychology and culture, 6(3), 2307-0919.
Gielen, U. P., & Chumachenko, O. (2004). All the world’s children: The impact of global demographic trends and economic disparities. In U. P. Gielen & J. Roopnarine (Eds.), Childhood and adolescence: Cross-cultural perspectives and applications (pp. 81–109). Westport: Praeger Publishers.
Harkness, S., & Super, C. M. (1996). Parents’ cultural belief systems: Their origins, expressions and consequences. New York: Guilford Press.
İsmail, Z. (1996). Kazaklarda aile yapısı. 3 Aralık 2022, https://bilig.yesevi.edu.tr/yonetim/icerik/makaleler/3709-published.pdf,
İsmailova, S. (2007). Türkmen ailesinin sosyolojik tarihi. Uluslararası Aile Sempozyumu, İstanbul.
Karslı, B. (2006). Medyadaki Reality Show ve kadın programlarının Türk aile yapısına etkisi (Erzurum örneği). Erzurum, Türkiye: Yükseklisans tezi, Atatürk Üniversitesi.
Kağıtçıbaşı, Ç., & Ataca, B. (2017). Çocuğun değeri ve aile değişimi: Türkiye’den otuz yıllık bir portre. Sosyoloji Dergisi, 35, 77-101.
Köylü, M., ve Bekmurzayev, M. (2018). Kırgız atasözleri ışığında aile kurumu. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1), 119-147.
Khushkadamova, K. (2010). Family and marital relations in the post-Soviet Tajikistan. Russia and the moslem world, (10 (220)), 53-58.
Lee, E and Mock, M. R. (2005). Asian families: An overview. In Ethnicity and Family, M McGoldrick, J Giordano and N Garcia-Preto (eds.). Therapy New York: Guilford, pp. 269–289.
Medlin, W. K., Cave, W. M., & Carpentier, F. (1971). Education and Development in Central Asia: A Case Study on Social Change in Uzbekistan; 38 Tab. Brill Archive.
Uba, L. (1994). Asian Americans: Personality patterns, identity, and mental health. NewYork: Guilford.
Uçar, İ ve Doğruer, N. (2016). Kazak Türkçesinde aile bireyleri ile ilgili atasözleri üzerine bir çalışma. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (Teke) Dergisi, 5 (1),
Olimova, S. (2010). ‘The impact of labour migration on human capital: the case of Tajikistan’, Revue européenne des Migrations internationales, 26 (3), 181–97.
Parsons, T. (1943). The kinship system of the contemporary United States. American Anthropologist, 45, 22–38.
Parke R. D. (2002). Fathers and families. In: Bornstein MH (ed). Handbook of parenting, 2nd ed. Mahwah: Erlbaum, 27-73.
Ravshanovna, N. K. (2021). The Ceremony of “NASIQA” and its Essence in the Life of the People of Central Asia. International Journal of Scientific Research in Multidisciplinary Studies, 7(2), 34-37.
Roche, S. (2017). The Family in Central Asia. New Perspectives. Klaus Schwarz Verlag. Berlin.
Saggers, S & Sims, M. (2005). Diversity: beyond the nuclear family. In M. Poole (Ed.) Changing families, changing times, (pp.66-87), Sydney: Allen & Unwin.
Solmaz, E. (2019). Türkmen atasözlerinde kadın ve kadın algısı. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi/Journal of Turkish World Studies, 19(2),389-401.
Snajdr, E. (2007). Ethnicizing the subject: domestic violence and the politics of primordialism in Kazakhstan. Journal of the Royal Anthropological Institute, 13(3), 603-620.
Smith, S. (1995). Family theory and multicultural family studies. In B. Ingoldsby & S. Smith (Eds.), Families in multicultural perspective (pp. 5–35). New York: Guilford Press.
Stopes-Roe, M., & Cochrane, R. (1989). Traditionalism in the family: A comparison between Asian and British cultures and between generations. Journal of Comparative Family Studies, 20(2), 141-158.
Şehla, N. “Traditional family values and contemporary challenges of Azerbaijanis”. 3 Aralık 2022, https://www.tihek.gov.tr/doc-dr-nuruzade-sehla/.
Usta, N. (2019). Babasız çocuklar (Kırgızistan örneği). Journal of International Social Research, 12(63), 713-718.
Weisner, T. S. (2014). Culture, context, and child well-being. In A. Ben-Arieh, F. Casas, I. Frønes, & J. E. Korbin (Eds.), Handbook of child well-being: Theories, methods and policies in global perspective (pp. 87–103). Dordrecht: Springer.
Whiting, B. B., & Edwards, C. P. (1988). Children of different worlds: The formation of social behaviour. Cambridge: Harvard University Press.
Yeh, C., & Huang, K. (1996). The collectivistic nature of ethnic identity development /among Asian American college students. Adolescence,31, 645-661.
Yavuz, S. (2004). Changing household and family compositions in Turkey: A demographic evaluation for 1968–1998 period. Hacettepe University E-Journal of Sociological Research, 2, 1–34.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (s. 128). Ankara: Seçki
Zeybekoğlu, Ö. (2013). Günümüzde erkeklerin gözünden babalık ve aile (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Journal of History Culture and Art Research
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi'nde yayımlanan tüm çalışmalar Creative Commons 4.0 CC-BY lisansı ile lisanslanmıştır.
Bunları yapmakta özgürsünüz:
- Bu eseri her boyut ve formatta paylaşabilir — kopyalayabilir ve çoğaltabilirsiniz.
- Materyalden Adapte et — karıştır, aktar ve eserin üzerine inşa et
- her türlü amaç için, ticari amaç da dahil
Alttaki şartlar altında:
Atıf — uygun bilgiyi, lisansa linki, and ve değişiklik yapıldıysa değişiklik bilgisinivermelisiniz. Sizi veya kullanımınızı lisansörün onayladığı bilgisini içermemek kaydıyla, size uygun şekilde bu işlemleri gerçekleştirebilirsiniz.
AynıLisanslaPaylaş — Eğer materyali karıştırdınızsa, aktardınızsa ya da materyalin üzerine çalıştınızsa, ancak aynı lisans ile dağıtabilirsiniz.
- Ek sınırlamalar yoktur — Lisansın izin verdiği hakları başkaları üzerinde kanunlarla ya da teknolojiyikullanarak sınırlayamazsınız.
