Kripto Sanatı ve NFT

Yazarlar

  • Betül Doğan Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
  • Sare Şeyma ERSÖZ Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
  • Cengiz Şahin Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

DOI:

https://doi.org/10.7596/taksad.v11i1.3127

Anahtar Kelimeler:

NFT- Kripto Sanatı- Blokzincir- Dijital Sanat

Özet

Yeni medya teknolojilerinin ilerlemesi ile dijital sanat hayatımızın her alanında sıklıkla duyduğumuz bir kavram haline gelmiştir. Geleneksel kökenli sanatçılar yeni bakış açıları geliştirerek görsel sanatlara yeniden şekil vermeye başlamışlardır. Sanat hayatına dahil olan blokzincir ve NFT (Non-Fungible Token) kavramları ile kripto sanat anlayışı ortaya çıkmıştır. Kripto sanatı, dijital ortamda üretilen eserlerin fiziksel eserler gibi alınıp satılması fikrine dayanmaktadır. NFT, bir dijital eserin orijinalliğinin, şeffaflığının ve değiştirilemez olduğunu bir göstergesidir. Yüksek derecede gizliliğe ve şeffaflığa sahip NFT’ler ile sanatçılar eserlerini galeri veya müzayede gibi aracılar üzerinden değil doğrudan sanat severlere çok kısa sürelerde ulaştırmaya başlamışlardır.

Bu çalışma kripto sanatı, NFT ve bunlara dayanan dijital sanat ile tasarım konularını açıklayıcı anlatıma dayalı nitel bir araştırmadır. Kripto sanatı, blokzincir ve NFT kavramları bir bütün olarak ele alınmış ve aralarındaki ilişkiden bahsedilmiştir. Çalışmanın kavramsal çerçevesini belirlemek için geniş bir literatür taraması yapılmıştır. Araştırma, kripto sanatının başlangıcından günümüz uygulamalarına kadar gelişimini konu alırken bu bağlamda yerli ve yabancı sanatçıların çalışmaları ile örneklendirilmiştir. Çalışma sonucunda kripto sanat anlayışının sanata kazandırdığı farklı bakış açıları, geleneksel sanat ile arasındaki farklar ve kripto sanatının olumlu ve olumsuz yönleri değerlendirilmiştir. Özellikle yeni nesil arasında kripto sanatının kabul görmesi ve teknolojinin de ilerlemesi ile bu sanat anlayışının daha da ileriye taşınabileceği öngörülmüştür.

Referanslar

Anadol, R. (2019). Machine Hallucinations: Mars Landscapes – B [Fotoğraf]. OpenSea https://opensea.io/assets/0xe604d1bcd6ac7a03461e8e56500d60d476f1e569/47300070030

Bailey, J. (2018). What is CryptoArt?. Artnome. https://www.artnome.com/news/2018/1/14/what-is-cryptoart

Banksy, B. (2006). Moronlar [Resim]. OpenSea. https://opensea.io/assets/0xdfef5ac9745d24db881fef3937eab1d2471dc2c7/1

Biberoğlu, İ. Ö. (2021, 26 Mart). NFT tabanlı dijital eserler üzerine söyleşi – Uçman Balaban ve Tarık Tolunay: “Bu yeni iletişim biçimi daha adil bir sistem ancak ‘devrim’ demek için henüz erken”. Medyascope. https://medyascope.tv/2021/03/26/nft-tabanli-dijital-eserler-uzerine-soylesi-ucman-balaban-ve-tarik-tolunay-bu-yeni-iletisim-bicimi-daha-adil-bir-sistem-ancak-devrim-demek-icin-henuz-erken/

Boscovic, D. (2021). How nonfungible tokens work and where they get their value - a cryptocurrency expert explains NFTs. The Conversation. https://theconversation.com/how-nonfungible-tokens-work-and-where-they-get-their-value-a-cryptocurrency-expert-explains-nfts-157489

Credit Suisse. (2021). Digital money is the future. Opportunities and risks of crypto banking. Credit Suisse. https://www.credit-suisse.com/ch/en/unternehmen/financial-institutions/digitales-geld-ist-die-zukunft-chancen-und-risiken-von-kryptobanking.html

CryptoArt. (t.y.). Everydays: The First 5000 Days. CryptoArt. https://cryptoart.io/artist/beeple

CryptoKitties. (t.y.). CryptoKitties oyunundan örnek bir kedi [Fotoğraf]. CryptoKitties. https://img.cryptokitties.co/0x06012c8cf97bead5deae237070f9587f8e7a266d/1946550.svg

Çelik, F. (2021). Dünden Bugüne Dijital Sanat. Oggusto. https://www.oggusto.com/brothers/dijital-sanat-nedir

Çolak, Ö. O. (2021). Sanatta devrim niteliği taşıyan NFT’ler, dijital pazarlarda satılıyor. Cumhuriyet. https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/sanatta-devrim-niteligi-tasiyan-nftler-dijital-pazarlarda-satiliyor-1834926

Dean, S. (2021, 11 Mart). $69 million for digital art? The NFT craze explained. Los Angeles Time. https://www.latimes.com/business/technology/story/2021-03-11/nft-explainer-crypto-trading-collectible

Franceschet, M., Colavizza, G., & Smith, T. (2019). Crypto Art: A Decentralized View, Leonardo, 54(4), 402-405. https://doi.org/10.1162/leon_a_02003

Gonzalez, E. (2021). You can get a free DC x Palm NFT tomorrow. What to know about the digital tokens now. Cnet. https://www.cnet.com/personal-finance/nfts-explained-these-expensive-tokens-are-as-weird-as-you-think-they-are/#ftag=CAD-00-10aag7d

Haber, S., & Stornetta W. S. (1991). How to time stamp a digital document. Journal of Cryptology, 3(2), 99-111. https://link.springer.com/content/pdf/10.1007/BF00196791.pdf

Kuzuoğlu, S. (2020, 5 Haziran). Blokzincir (Blockchain) nedir?. Paribu. https://www.paribu.com/blog/sozluk/blokzincir-nedir/

NFT Stüdyo. (t.y.). NFT Stüdyo Başvuru. NFT Stüdyo. https://www.nftstudyo.com/basvuru

Nifty Gateway. (t.y.). Refik Anadol Machine Hallucinations: Mars Landscapes by Refik Anadol. Nifty Gateway. https://niftygateway.com/collections/refikmars

OpenSea. (t.y.). Furry Night. OpenSea. https://opensea.io/assets/0xb932a70a57673d89f4acffbe830e8ed7f75fb9e0/19345

Ostachowski, M. L. (2019). Cloud Sphere Serisinden YYZ to MCO [Fotoğraf]. Martin Lukas Ostachowski. https://ostachowski.com/artwork/tokenized-cloud-sphere-one-yyz-to-mco/

Öç, E. (2021). NFT nedir: İnternetten kolayca indirilebilen ve milyonlarca dolara alıcı bulabilen kripto sanat eserleri. BBC News Türkçe. https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-56385962

Sotheby’s. (2021). The Fungible Collection. https://www.sothebys.com/en/digital-catalogues/the-fungible-collection-by-pak

Winkelmann, M. (2021). Everydays: The First 5000 Days [Dijital Resim]. Christie’s. https://onlineonly.christies.com/s/beeple-first-5000-days/beeple-b-1981-1/112924

Yıldırım, M. (2020). The Furry Night [Dijital Resim]. Behance. https://www.behance.net/gallery/97370749/Furry-Artworks

İndir

Yayınlanmış

2022-03-31

Nasıl Atıf Yapılır

Doğan, B., ERSÖZ, S. Şeyma, & Şahin, C. (2022). Kripto Sanatı ve NFT. Journal of History Culture and Art Research, 11(1), 1-12. https://doi.org/10.7596/taksad.v11i1.3127