A Neo-Humean Analysis of Turkish Enclitic “dE” in Coherence Relations / Türkçe’deki “dE” Enklitiğinin Tutarlık İlişkilerinin Neo-Humean Analiz Yöntemine Göre İncelenmesi
DOI:
https://doi.org/10.7596/taksad.v7i2.1476Anahtar Kelimeler:
Discourse markers- Coherence relations- Enclitic dE- Neo-Humean analysis- Bağlaçlar- Tutarlık ilişkileri- dE enklitiği- Neo-Humean analiz yöntemi.Özet
Abstract
This quantitative study aims to investigate the role of enclitic dE in Turkish coherence relations by depending on Kehler's (2002) taxonomy. It also explores the applicability of the taxonomy with regard to its relevance for the analysis of written-text discourse and focusing dE in Turkish. He proposed three main categories such as Resemblance, Cause-Effect, and Contiguity. The first category was divided into subcategories as Similarity, Contrast, Exemplification, Generalization, Exception, and Elaboration. The subcategories of the second one were listed as Result, Explanation, Violated Expectation, and Denial of Preventer. The last category was noted to include Occasion. While gathering data, tokens of dE were extracted from naturally occurring written-discourse gathered from a novel titled “Türkan Tek ve Tek Başına”. These were selected as representatives of the target item's use in Turkish and discourse context was taken into consideration. The frequency count showed that the most common relations are Occasion, Parallel (Similarity), and Result relations. It was concluded that enclitic dE could establish coherence relations within the text in many different ways. The results shed some light onto the understanding of what kind of coherence relations this enclitic contribute to in written discourse.
Öz
Bu nicel çalışmanın amacı Türkçe’deki dE enklitiğinin tutarlık ilişkisini Kehler’in (2002) taksonomisine göre incelemektir. Kehler şu ana kategorileri önermiştir: Benzerlik, Sebep-Sonuç ve Bitişiklik. İlk kategori Benzerlik, Zıtlık, Örnekleme, Genelleme, Hariç tutma ve Detaylandırma olarak alt gruplara ayrılmaktadır. İkinci kategorinin altında ise Sonuç, Açıklama, Gerçekleşmemis Beklenti ve Sebebi Çürütme grupları vardır. Zaman da son kategoriyi oluşturmaktadır. Veriyi toplarken ayrı yazılan dE bağlacı ile ilgili örnekler doğal söylem örneklerinden alınmıştır. Bunların hedef yapının Türkçe’deki kullanımını temsil ettiği öngörülmüştür ve söylem bağlamı göz önünde bulundurulmuştur. Sıklık sayımı en fazla kullanılan ilişkilerin Zaman, Benzerlik ve Sonuç ilişkileri olduğunu göstermiştir. Sonuç olarak dE enklitiğinin birçok farklı tutarlık ilişkisi kurabileceği sonucuna varılmıştır. Çalışmanın sonuçları bu enklitiğin yazılı söyleme tutarlık ilişkileri açısından neler kattığınının anlaşılmasına ışık tutmaktadır.
Referanslar
Banguoğlu, T. (1986). Türkçenin Grameri. Türk Tarih Kurumu Basım Evi. Ankara.
Brown, G. & Yule, G. (1983). Discourse Analysis. Cambridge: Cambridge University Press.
Coulthard, M. (1985). An Introduction to Discourse Analysis. (2th edition) London: Longman.
Cysouw, M. (2004). Morphology and its demarcations. Selected papers from the 11th Morphology meeting, Vienna, February 2004.
Dönük, D. (2008). Additive Enclitic suffix -dA in Turkish as a Cohesive Device. AÜ. Dil Dergisi.
Ercilasun, A. B. (2008). La Enklitiği ve Türkçede Bir “Pekiştirme Enklitiği” Teorisi. Retrieved from http://dilarastirmalari.com/index.php?option=com_content&task=view&id=45
Ergin, M. (1962). Türk Dilbilgisi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
Erguvanlı, E. E. (1984). The Function of Word Order in Turkish Grammar. Berkeley: University of California Press.
Halliday, M. A. K. & Hasan R. (1976). Cohesion in English. London: Longman.
Kehler, A. (2002). Coherence, Reference and the Theory of Grammar, Stanford: CSLI Publications.
Kerslake, C. (1992). The Role of Connectives in Discourse Construction. Modern Studies in Turkish. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
Kulin, A. (2009). Türkan Tek ve Tek Başına. (1. Baskı). Everest Yayınları.
Leech, G.; Deuchar, M. & Hoogenraad, R. (1982). English Grammar for Today: a New Introduction, London: Macmillan.
Lewis, G. L. (1967). Turkish Grammar. Oxford: Clarendon Press.
Lewis, G. L. (1978). Turkish Grammar. Oxford: Clarendon Press.
Mario, P. A. & Gaynor, F. (1954). A dictionary of linguistics. New York: Philosophical Library.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi'nde yayımlanan tüm çalışmalar Creative Commons 4.0 CC-BY lisansı ile lisanslanmıştır.
Bunları yapmakta özgürsünüz:
- Bu eseri her boyut ve formatta paylaşabilir — kopyalayabilir ve çoğaltabilirsiniz.
- Materyalden Adapte et — karıştır, aktar ve eserin üzerine inşa et
- her türlü amaç için, ticari amaç da dahil
Alttaki şartlar altında:
Atıf — uygun bilgiyi, lisansa linki, and ve değişiklik yapıldıysa değişiklik bilgisinivermelisiniz. Sizi veya kullanımınızı lisansörün onayladığı bilgisini içermemek kaydıyla, size uygun şekilde bu işlemleri gerçekleştirebilirsiniz.
AynıLisanslaPaylaş — Eğer materyali karıştırdınızsa, aktardınızsa ya da materyalin üzerine çalıştınızsa, ancak aynı lisans ile dağıtabilirsiniz.
- Ek sınırlamalar yoktur — Lisansın izin verdiği hakları başkaları üzerinde kanunlarla ya da teknolojiyikullanarak sınırlayamazsınız.