Ateist ve Deistlerin Din Algısı: Üniversite Öğrencileri Üzerine Psiko-Sosyolojik Bir Araştırma / Approachs of Atheists and Deists to Religion: A Psycho-Sociological Research on University Students

Authors

  • Yusuf Sinan Zavalsız Karabuk University
  • Ensar Şahin

DOI:

https://doi.org/10.7596/taksad.v7i2.1425

Keywords:

Ateizm, Deizm, Tanrı Algısı, Din Algısı, İnanç Değişikliği, Atheism, Deism, Perception of God, Perception of Religion, Change of Belief.

Abstract

Abstract

This study deals with changing views and attitudes of individuals towards creator and religion. Apart from this, we analyzed the reasons behind the change of opinions.

In this paper, we also investigated in a psychosocial approach what lies in the background of that through which atheists and deists adopted this understanding. After we briefly explained the terms "atheism" and "deism" we inquired about the family relations of respondents beginning from their childhood and puberty ages. We asked the respondents whether they are informed by families and the frequency of their practising the duties of past religious affiliates which is followed by sceptical manner about the religion adhered questioning if they experienced any traumatic event and examined the circumstances that motivated them to be atheists or deists. We also sought to determine similarities and differences between atheists and deists in terms of the way of thinking.

This research has been prepared within the frame of the interviews carried out with 25 volunteers, 15 of whom were atheists and 10 deists. Some of the interviews were recorded their consent having been obtained. As per the right of privacy and the request of the subjects, their universities, identity and personal information have been kept confidential. Nevertheless, they have been given nicknames to be used exclusively in this research.

Öz

Araştırmamız, Ateist ve Deistlerin Din Algısı: Üniversite Öğrencileri Üzerine Psiko-Sosyolojik Bir Araştırma başlığı altında, bireylerin, yaratıcı ve din konusunda değişen düşüncelerini ele almaktadır. Düşünce değişikliğinin arka planında hangi kodların bulunduğu ayrıca irdelenmeye çalışılmıştır. 

Bu çalışmada ateist ve deistlerin, arka planda ateizmi ve deizmi benimsemesine yol açan sebeplerin neler olduğu psiko-sosyal bir bakış açısıyla incelenecektir. Ateizm ve deizmin ne olduğu kısaca izah edildikten sonra deneklerin çocukluk ve ergenlik döneminden başlanarak aile ilişkileri ele alınmıştır. Dinî konularda ailesi tarafından bilgilendirilme durumu, toplumla ilişkileri, daha önce mensup olduğu dinin ibadetlerini yerine getirip getirmeme sıklığı sorulmuştur. Sonrasında mensup olunan dine dair taşınan şüpheler, hayatlarını etkileyen travmatik bir olay yaşayıp yaşamadıkları, onları ateist veya deist olmaya iten faktörler irdelenmiştir. Ateist ve deistlerin birbirinden ayrıldığı ve benzer düşündüğü konular ortaya çıkartılmaya çalışılmıştır.

Araştırma, 15’i ateist, 10’u deist, toplam 25 gönüllü öğrenci ile gerçekleştirilen mülakatlar çerçevesinde ortaya çıkmıştır. Mülakatlarda, isteğe bağlı olarak ses kaydı alınmıştır. Özel hayatın gizliliği ilkesince ve deneklerin talepleri doğrultusunda, üniversiteleri, kimlik bilgileri ve isimleri gizli tutulmuş, yalnız bu çalışmada kullanılmak üzere kendilerine takma isim verilmiştir.

References

Aydın, M. (1996). Din Felsefesi. Ankara: Selçuk Yayınları.

Bayer, A. (2006). Sosyolojik Perspektiften Sekülerleşme ve Din İlişkisine Yeniden Bakış. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.

Cevizci, A. (1999). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları.

Coşkun, İ. (2010). Ateizm ve İslam: Kelami Açıdan Modern Çağ Ateizminin Eleştirisi. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.

Dorman, E. (2009). Deizm ve Eleştirisi: Tarihsel ve Teolojik Bir Yaklaşım. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.

Dorman, E. (2017). Modern Çağda Deizmin Popülerleşmesi ve Sebepleri. Diyanet Aylık Dergi, 2017 (320), ss. 14-18.

Erdem, H. (1994). Deizm. TDV İslam Ansiklopedisi, C: 9, İstanbul: TDV Yayınları.

Ergezen, E. (2004). Günümüz Ateistlerinde Hayatı Anlamlandırma. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.

Geçtan, E. (1992). Psikodinamik Psikiyatri ve Normal Dışı Davranışlar. İstanbul: Remzi Kitabevi.

Giddens, A. (2008). Sosyoloji. (Yayıma Hazırlayan: Cemal Güzel), İstanbul: Kırmızı Yayınları.

Kandemir, Y.; Zavalsız, H. & Şimşek, Ü. (2010). Ayet ve Hadislerle Açıklamalı Kur’an-ı Kerim Meali I-II. İstanbul: İFAV Yayınları.

Köktaş, M. (2017). Aydınlanma, Hristiyanlık ve Deizm, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17 (1), ss. 143-157.

Kulat, M. A. (2017). Türkiye’de Toplumun Dine ve Dini Değerlere Bakışı, MAK Danışmanlık, 12-18 Haziran 2017.

Kurt, A. (2015). Din Sosyolojisi. İstanbul: Sentez Yayınları.

Martin, M. (2013). Ateizm ve Din. (Çeviren: Yaşar Ünal), Kelam Araştırmaları, 11 (1), ss. 575-590.

Ögcem, E. (2013). Ateizmden Deizme Antony Flew. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.

Russel, B. (1972). Bilim ve Din. Varlık Dergisi, 780.

Telimen, M. (2012). Alevi Gençliği ve Ateizm (İstanbul ve Tunceli Örneği). Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.

Taylan, N. (2000). Düşünce Tarihinde Tanrı Sorunu. İstanbul: Şehir Yayınları.

Topaloğlu, A. (2001). Teizm ya da Ateizm: Tanrıtanımazlığın Felsefi Boyutları. İstanbul: Furkan Yayınları.

Vergote, A. (1978). Çocuklukta Din. (Çev: Erdoğan Fırat), Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 22 (1), ss. 315-329.

Wood, A. W. (2011). Kant’ın Deizmi. (Çeviri: Necmettin Tan), Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 52 (1), ss. 327-347.

Zavalsız, Y. S. (2012). Din Değiştirmenin Psiko-Sosyal Kodları. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Din Psikolojisi Özel Sayısı, 12 (2), ss. 185-200.

Zavalsız, Y. S. (2017). Türkiye’de Hıristiyan Olan Müslümanlar: Psiko-Sosyolojik Bir Araştırma (1990-2010). Ankara: Berikan Yayınları.

Published

2018-07-02

How to Cite

Zavalsız, Y. S., & Şahin, E. (2018). Ateist ve Deistlerin Din Algısı: Üniversite Öğrencileri Üzerine Psiko-Sosyolojik Bir Araştırma / Approachs of Atheists and Deists to Religion: A Psycho-Sociological Research on University Students. Journal of History Culture and Art Research, 7(2), 567-599. https://doi.org/10.7596/taksad.v7i2.1425