Sosyal Bilgiler Derslerinde Tıp Tarihi Konularının Sözlü Tarihle Öğretimi / Teaching of Medicine History Topics by Using Oral History in Social Studies Courses

Authors

DOI:

https://doi.org/10.7596/taksad.v6i6.1198

Keywords:

Sözlü tarih, Sosyal bilgiler öğretim programı, Eylem araştırması, Tıp tarihi, Değişim ve süreklilik, Tarih öğretimi, Oral history, Social studies teaching program, Action research, Medicine history, Change and continuity, Teaching history.

Abstract

Abstract

Oral history method was proposed for the first time to develop students’ ability in perception of change and endurance under Social Studies Teaching Program held in 2005. Although there are various subjects which may be taught using oral history method in the program, the method hasn’t preferred by social studies teachers. The purpose of this study is to explore the potential of oral history method in teaching of topics of medicine history in the 2005 Social Studies Teaching Program. Action research model is utilized in present study which is one of the qualitative research methods used in social sciences. Working group consisted 22 students of 6th grade who were selected according to purposive sampling technique. Content analysis method is used for the data analysis in this reserach.

The results of the study show that the students have a positive attitude towards oral history method but they do not like transcribing the audio recordings. Also, the research uncovers that oral history is an effective method in terms of comparing the past and present, learning various disasters and treatment methods in detail and bringing in perception of change and continuity. Social studies teachers who use oral history method in their classroom might determine whether the voice recordings should be transcribed or not with their students. 

Öz

Sözlü tarih yöntemi, ilk defa 2005 Sosyal Bilgiler Öğretim Programı’nda öğrencilere değişim ve sürekliliği algılama becerisini kazandırmak için önerilmiştir. Programda sözlü tarih yönteminin kullanılabileceği birçok konu bulunmasına rağmen yöntem, sosyal bilgiler öğretmenleri tarafından yeterince tercih edilmemektedir. Bu çalışmanın amacı, sözlü tarih yönteminin 2005 Sosyal Bilgiler Öğretim Programı’ndaki tıp tarihi konularının öğretimi konusundaki potansiyelini ortaya koymaktır. Araştırma deseni olarak nitel araştırma yöntemlerinden eylem araştırması modeli kullanılmıştır. Çalışma grubu, amaçlı örneklem tekniğine göre seçilen 22 (6. sınıf) öğrenciden oluşmuştur. Elde edilen veriler, içerik analizine tabii tutulmuştur.

Araştırma sonunda ulaşılan sonuçlar, öğrencilerin sözlü tarih uygulamasına ilişkin olumlu düşüncelere sahip olduğunu ancak onların ses kayıtlarını deşifre etmekten hoşlanmadığını göstermektedir. Ayrıca araştırma, sözlü tarihin geçmişle günümüzü karşılaştırma, çeşitli hastalıkları ve tedavi yöntemlerini ayrıntılı şekilde öğrenme ve değişim ve sürekliliğin algılamasında etkili bir yöntem olduğunu ortaya çıkarmıştır. Sözlü tarihi derslerinde kullanacak öğretmenlere, görüşme kayıtlarının transkript edilip edilmeyeceğine öğrencilerle birlikte karar verebilir. 

Author Biographies

İlker Dere, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi, Sosyal Bilgiler Eğitimi

Marmara Üniversitesi (2006-2010) Lisans, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği

Marmara Üniversitesi (2010-2012) Yükseklisans, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

Uşak Üniversitesi (2013-2017) Doktora, Sosyal Bilgiler Eğitimi

 

Araştırma Görevlisi, Uşak Üniversitesi, 2013-2017

Yrd. Doç. Dr., Necmettin Erbakan Üniversitesi, 2017-

 

Sevim Alkaya, Işık Okulları, Sosyal Bilgiler Öğretmeni

Marmara Sosyal Bilgiler Öğretmenliğii (2010)

Marmara Üniversitesi Sosyal Bilgiler Eğitimi Yükseklisans Programı Öğrencisi (Halen)

References

Ardemendo, D. & Kuszmar, K. (2009). Principles and best practices for oral history education

(4-12). Washington DC: Oral History Association (OHA), 1-3.

Arslan, Y. (2012). Yerel ve sözlü tarihin ortaöğretim öğrencilerindeki yansımaları: Tunceli

Merkez örneği (Yayınlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri

Enstitüsü, İstanbul.

Berktaş, İ. (2006). Sözlü tarihin tanıklığında cumhuriyet döneminde Buldan'da verem gerçeği

ve veremle mücadele. Buldan Sempozyumu, Denizli, 23-24 Kasım.

Christodoulou N. (2017) Pedagogical approaches to oral history in schools. In Llewellyn K.,

& Ng-A-Fook N. (eds). Oral history and education. palgrave studies in oral history (pp.

-63). Palgrave Macmillan, New York.

Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative

and qualitative research (4th ed.). Boston: Pearson.

Çepni, S. (2012). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık.

Dere, İ. (2017). Sosyal bilgiler derslerinde bir öğrenme ve öğretme yöntemi olarak sözlü tarih

(Yayınlanmamış Doktora Tezi). Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.

Dere, İ. & Kızılay, N. (2017). Aile tarihinin araştırılmasında sözlü tarihin kullanımı: İlkokul

öğrencilerinin tecrübeleri. Türk Tarih Eğitimi Dergisi, 6(2), 294-323.

Demircioğlu, E. (2016). Teacher candidates’ attitudes to using oral history in history education.

Journal of Education and Training Studies, 4(6), 184-191.

Doğan, Y. (2015). Okul dışı sosyal bilgiler öğretiminde sözlü tarih. Ed. Şimşek, A. ve

Kaymakçı, S. Okul dışı sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.

Doğan, H. (2017). Cumhuriyet döneminde Adıyaman ve Besni’de Trahom (1925-1975).

Gaziantep University Journalof Social Sciences,16 (2), 461-489. DOI:

21547/jss.292366

Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.

Gonzalez-Peterson, A. A. (1994). An oral history project with high school students: Implications

for curriculum change (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). University of New Mexico,

USA.

Hoopes, J. (1984). Oral history for the student. In Dunaway, D. K., & Baum, W. K. (Ed.) Oral

history: An interdisciplinary anthology (pp. 349-355). Nashville, Tennessee: American

Association for State and Local History.

İncegül, S. (2010). Sosyal bilgiler dersinde örnek bir sözlü tarih uygulaması (Yayınlanmamış

yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

Kabapınar, Y. & İncegül, S. (2016). Değişim ve süreklilik bağlamında oyun ve oyuncağa bakmak: Bir sözlü tarih çalışması. Turkish History Education Journal, 5(1), 74-96.

Kaya, M. (2013). Sosyal bilgiler dersinde kullanılabilecek bir öğretim yöntemi olarak sözlü tarih:

amaç, içerik, uygulama (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim

Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

McLellan, M. L. (2014). Beyond the transcript: oral history as pedagogy. In Boyd, D., & Larson,

M. (Ed.), Oral history and digital humanities: Voice, access, and engagement (pp.

-118). USA: Springer.

Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. (Çev. Edi. S. Turan),

Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Lmt. Şti.

Miles, M. B. & Huberman, A. M. (2015). Genişletilmiş bir kaynak kitap: Nitel veri analizi (İkinci

Baskıdan Çeviri). S. Akbaba Altun ve A. Ersoy (Çeviri Editörleri). Ankara: Pegem

Akademi Yayınları.

Millî Eğitim Bakanlığı (2006). Sosyal bilgiler 6.-7. Sınıflar öğretim programı. Ankara: TTKB

Yayınları.

Millî Eğitim Bakanlığı (2017). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 4, 5,

ve 7. sınıflar). Ankara: TTKB Yayınları.

Neuman, W. L. (2007). Social research methods: Quantitative and qualitative approaches (2th

Edition). Pearson International Edition.

Onderdonk, R. P. (1983). Piaget and oral History: Cognitive development in the secondary social

studies class. The Oral History Review, 11, 75–85.

Oteghen, S. L. V. (1996). Using oral history as a motivating tool in teaching. Journal of Physical

Education, Recreation & Dance, 67:6, 45-48.

Özkaya, H. (2016). Cumhuriyet döneminde bulaşıcı hastalıklarla mücadele. Türkiye Aile Hekimliği

Dergisi, 20(2), 77-84.

Patton, M.Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (3. Baskıdan Çeviri, Çeviri

Editörleri: M. Bütün ve S.B. Demir.). Ankara: Pegem Akademi.

Rubin, A. (2008). Practitioner’s guide to using research for evidence-based practice. Hoboken,

New Jersey: John Wiley & Sons.

Safran, M. & Ata, B. (1998). Okul dışı tarih öğretimi. GÜ Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1),

-94.

Sarı, İ. (2007). Sosyal bilgiler öğretiminde sözlü tarih etkinliklerinin öğrenci başarı, beceri ve

tutumlarına etkisi (Yayınlanmamış doktora lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri

Enstitüsü, Ankara.

Saldaña, J. (2009). The coding manual for qualitative researchers. Los Angeles, CA: SAGE.

TDK (2017). Güncel Türkçe Sözlük. 6 Ekim 2017 tarihinde erişilmiştir: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&kelime=kocakar%C4%B

%20ilac%C4%B1&guid=TDK.GTS.50f4a044cd01a9.34556557 adlı siteden alınmıştır.

Yang, S. C.; Chen, N. S. & Chen, A. S. (2002). A student‐generated web‐based oral history project.

Journal of Computer Assisted Learning, 18(3), 272-281.

Yıldırım, A. & Şimsek, H. (2008). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.

Yiğit, İ. & Gümüşçü, O. (2016). Manisa ve çevresinde salgın hastalıkların iskâna etkisi (XVI-

XX. yy.). TÜCAUM Uluslararası Coğrafya Sempozyumu, 13-14 Ekim, Ankara, 379-

Yüceer, S. (2005). Tanıkların anlatılarıyla Bursa tarihi: Sözlü tarih arşivi 1919-1938. Uludağ

Üniversitesi Yayınları.

Published

2017-12-30

How to Cite

Dere, İlker, & Alkaya, S. (2017). Sosyal Bilgiler Derslerinde Tıp Tarihi Konularının Sözlü Tarihle Öğretimi / Teaching of Medicine History Topics by Using Oral History in Social Studies Courses. Journal of History Culture and Art Research, 6(6), 504-522. https://doi.org/10.7596/taksad.v6i6.1198