Türk Sanat Müzikleri ve Türk Halk Müzikleri Dikotomisinde Önemli Bir Dinamik: “Toplumsal Katmanlar” / The Dichotomy between Art Music and Folk Music in the Framework of Turkish Traditional Music and its Relation with Social Layers

Authors

DOI:

https://doi.org/10.7596/taksad.v7i2.1449

Keywords:

Etnomüzikoloji, Müzik türleri, Toplum, Kültürel sermaye, Türk Halk Müziği, Türk Sanat Müziği, Ethnomusicology, Music genres, Society, Cultural capital, Turkish Folk Music, Turkish Art Music.

Abstract

Abstract

This article examines the diversity in music with a “sociological/social” centered perspective. Based on the fact that music has a social basis independent of all other musical components, the article asserts that different societies have different kinds of music at both the national and international scale. In other words, the differentiation of societies also differs the music they produce and consume. This approach theoretically carries the subject over to the grounds of ethnomusicology which is a musical discipline that leans against anthropology.

The article first examines the relationship between music-society providing examples regarding the fact that there is a differentiation in music just as societies are separated into different layers. Afterwards, the relationships of Turkish Art Music and Turkish Folk Music with different social layers at different geographies are taken into consideration.

Secondly, the article also carries out evaluations on the differentiation of Turkish Art Music and Turkish Folk Music on a social basis as two different musical traditions of Turkey. It has been put forth through various examples in the article that Turkish Art Music is a music type that has developed under the auspices of the ruling class. Whereas Turkish Folk Music has not received sufficient attention from the ruling class even if it has been supported from time to time. In addition, it has been argued that Turkish Folk Music is a type of music that contains different cultures and local traces instead of being the only type of music adopted by the public.

The cultural context of music has been examined in the final section of the article thereby making evaluations by way of concepts such as public culture, learned culture and hybrid culture.

Öz

Bu makale, müzikteki çeşitliliği, “sosyolojik/toplumsal” merkezli bir bakış açısıyla incelemektedir. Yani makale, var olan diğer müziksel bileşenlerden bağımsız bir biçimde, müziklerin toplumsal bir zemini olduğundan hareket ederek hem ulusal hem de uluslararası ölçekte, farklı toplumların farklı müziklere sahip olduğunu savunmaktadır. Bir başka ifadeyle, toplumların farklılaşması, onların ürettikleri ve tükettikleri müzikleri de farklılaştırır. Bu yaklaşım, konuyu kuramsal olarak, antropolojiye yaslanan müziksel bir disiplin olan, etnomüzikoloji zeminine de taşımaktadır.

Makalede öncelikle müzik-toplum ilişkisi incelenerek toplumların farklı tabakalara ayrılması gibi müzikte de bir farklılaşmanın olduğu konusunda örnekler sunulmaktadır. Sonrasında ise Türk Sanat Müziği ve Türk Halk Müziği türlerinin farklı coğrafyalarda farklı toplumsal katmanlar ile ilişkisi ele alınmaktadır. 

Makale ikinci olarak, Türkiye’deki iki farklı müzik geleneği olan Türk Sanat Müziği ve Türk Halk Müziği türlerinin toplumsal zemindeki farklılıkları üzerine değerlendirmeler yapmaktadır. Makalede, Türk Sanat Müziğinin yönetici sınıfın himayesinde gelişen bir müzik türü olduğu ile ilgili örneklere yer verilmiştir. Türk Halk Müziği ise zaman zaman yönetici sınıf tarafından desteklense de bu kesimden yeterli ilgiyi görememiştir. Buna ilaveten, Türk Halk Müziğinin halkın bütünü tarafından benimsenen tek bir müzik türü olmak yerine farklı kültürleri içerisinde barındıran ve yöresel izler taşıyan bir tür olduğu savunulmuştur.

Makalenin son bölümünde ise müziğin kültürel bağlamı incelenerek halk kültürü, öğrenilmiş kültür ve melez kültür gibi kavramlar üzerinden değerlendirmeler yapılmıştır.

Author Biography

İlhan Ersoy, Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı

1990 yılında Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarından mezun oldu. 1993 yılında Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde Yüksek Lisans Eğitimini Tamamladı. 2008 Yılında, Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsünde, Müzikoloji doktorasınıa tamamladı. 2015 yılından itibaren Doçent Doktor olarak Ege Üniversitesi, Devlet Türk Musikisi Konservatuvarında öğretim üyesi olarak çalışmaktadır.

References

Aksoy, B. (2008). Geçmişin Musiki Mirasına Bakışlar. İstanbul: Pan Yayıncılık.

Armağan, İ. (1992). Sanat Toplumbilimi. İzmir: İleri Kitabevi.

Arslan, H. (2007). Epistemik Cemaat Bir Bİlim Sosyolojsi Denemesi. İstanbul: Paradigma Yayıncılık.

Attali, J. (2005). Gürültüden Müziğe Müziğin Ekonomi Politiği Üzerine. İstanbul: Sanat ve Kuram Yayınları.

Barkçin, S. S. (2015). Tevhid ve Müzik. Y. E.-A. Hıdır içinde, Müzik Söyleşileri, (s. 191-212), İstanbul: Kapı Yayınları.

Becker, H. S. (2013). Sanat Dünyaları (Çev: Evren Yılmaz). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

Bourdieu, P. (2015). Ayrım Beğeni Yargısının Toplumsal Eleştirisi. (Derya Fırat&Günce Berkkurt), Ankara: Heretik Yayınları.

Burke, P. (1996). Yeniçağ Başında Avrpa Halk Kültürü (Çev: Göktuğ Aksan). Ankara: İmge Kitabevi.

Burke, P. (2011). Tarih ve Toplumsal Kuram. (Çev: Mete Tunçay), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.

Cook, N. (1999). Müziğin ABC'si. (Çev: Turan Doğan), İstanbul: Kabalcı Yayınevi.

Edgar, A. & Sedwick, P. (2007). Kültürel Kuramda Anahtar Kavramlar. (Çev: Mesut Karaşahan), İstanbul: Açılımkitap.

Erol, A. (2002). Popüler Müziği Anlamak. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.

Erol, A. (2009). Müzik Üzerine Düşünmek. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.

Ersoy, İ. (2014). Türk Halk Müziğinin Yeniden İnşası: Ulusal Kaynaştırma Projesi Olarak Yurttan Sesler Topluluğu. International Journal of Human Sciences, (s. 931-947).

Fiske, J. (2012). Popüler Kültürü Anlamak (Çev: Süleyman İrvan). İstanbul: Parşömen Yayıncılık.

Gans, H. J. (2014). Popüler Kültür ve Yüksek kültür. (Çev: Emine Onaran İnciroğlu), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Gündoğar, S. (2005). Muhalif Müzik. İstanbul: Devin Yayıncılık.

Hebdige, D. (2004). Altkültür Tarzın Anlamı. (Çev: Sinan Nişancı), İstanbul: Babil Yayınları.

İnalcık, H. (2005). Şair ve Patron. Ankara: Doğu Batı Yayınları.

Kaemmer, E. J. (1993). Music in Human Life Anthropological Perspectives on Music. Austin: University of Texas Press.

Kaplan, A. (2013). Kültürel Müzikoloji. İstanbul: Bağlam Yayınları.

Karaca, N. T. (2005). Ahmet Hamdi Tanpınar ve Musiki. Ankara: Hece Yayınları.

Kılıçbay, M. A. (1996). Felsefesiz Sanat Oyunsuz Tarih. Ankara: İmge Yayınevi.

Köprülü, M. F. (1962). Türk Saz Şaiirleri. Ankara: Milli Kültür Yayınları.

Köprülü, M. F. (1989). Edebiyat Araştırmaları. İstanbul: Ötüken Neşriyat.

Merriam, A. P. (1964). The Anthropology of Music. Chicago: Nortwestern University Press.

Middleton, R. (1997). Studying Popular Music. Milton Keynes: Open University Press.

Ong, W. J. (2010). Sözlü ve Yazılı Kültür Sözün Teknolojileşmesi. (Çev: Sema Postacıoğlu Banon), İstanbul: Metis Yayınları.

Oransay, G. (1976). Müzik Tarihi. Ankara: Yaykur Açık Yükseköğretim Dairesi.

Özalp, N. (2000). Türk Musikisi Tarihi II. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.

Özer, Y. (2002). Müzik Etnografisi Alan Çalışmasında Yöntem ve Teknik. İzmir: Dokuz Eylül Yayıncılık.

Öztürk, O. M. (2006). Benzerlikler ve Farklılıklar: Bütünleşik Bir Geleneksel Anadolu Müziği Yaklaşımına Doğru. F. G. Gençer içinde, Pan'a Armağan (s. 151-188). İstanbul: Pan Yayıncılık.

Sarı, İ. (2017). Osmanlı İmparatorluğu. Antalya: Nokta E-Book (Net Medya Yayıncılık).

Tanrıkorur, C. (2005). Osmanlı Dönemi Türk Musikisi. İstanbul: Dergâh Yayınları.

Tekeli, İ. (2008). Toplum Bilimlerinin Önünü Açmaya İnsan Modellerini Tartışarak Başlamak. Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek (s. 13-34). Ankara: Metis Yayıncılık.

Timuçin, A. (2005). Estetik. İstanbul: Bulut Yayınları.

Titon, J. T. (1999). Müzik Halk ve Geleneksellik. (Çev:Çiğdem Kara), Folklor/Edebiyat, Sayı:17, (s.59-62), Ankara: Başkent Klişe&Matbaacılık.

Tokel, B. B. (2002). Bağımıza Gazel Düştü Müziğe Dair. Ankara: Akçağ Basım.

Published

2018-07-02

How to Cite

Ersoy, İlhan. (2018). Türk Sanat Müzikleri ve Türk Halk Müzikleri Dikotomisinde Önemli Bir Dinamik: “Toplumsal Katmanlar” / The Dichotomy between Art Music and Folk Music in the Framework of Turkish Traditional Music and its Relation with Social Layers. Journal of History Culture and Art Research, 7(2), 639-652. https://doi.org/10.7596/taksad.v7i2.1449