Romandan Tiyatroya: Değirmen - Sarıpınar 1914 / From Novel to Theatre: Degirmen - Saripinar 1914
DOI:
https://doi.org/10.7596/taksad.v6i4.1046Keywords:
Reşat Nuri Güntekin, Turgut Özakman, Değirmen, Uyarlama, Sarıpınar 1914, Adaptation, Sarıpınar 1914.Abstract
Abstract
Reşat Nuri Güntekin is one of the prolific author of Turkish Literature. He owns a lot of literary works within novel and theatre play genres. He cogitated about all components of theatre from decor, till play writer and he wrote many articles. His study on this field was continued by other authors in the following years. Turgut Özakman is a writer who, like Reşat Nuri, has been thought over play writing and studied on theoretical part of theater. The novel named Değirmen which was published in 1944 by Reşat Nuri, was adapted to theater by the name of Sarıpınar 1914 by Turgut Özakman. The play was first staged by Ankara Sanat Tiyatrosu on 16 February 1968.
With the increasing interdisciplinary studies in recent years, the concept of adaptation has attracted the attention of researchers from almost every field. Therefore, the studies adapted from novel to theater have been discussed again with a new point of view. In this article named Romandan Tiyatroya: Değirmen / Sarıpınar 1914, Reşat Nuri’s novel Değirmen and Turgut Özakman’s theatre play Sarıpınar 1914 will be evaluated in the framework of the “adaptation theory”. It will be discussed the differences between the novel and theatre play and also reasons of the differences with the comparative evaluations made on the concept of plot, character, time and place.
Öz
Reşat Nuri Güntekin, Türk edebiyatının en üretken yazarlarından biridir. Özellikle roman ve tiyatro türünde birçok eseri vardır. Tiyatro konusunda dekordan oyun yazarlığına kadar her alanda kafa yormuş ve bu konuda birçok makale yazmıştır. Onun bu alanda yürüttüğü çalışmalar sonraki yıllarda başka yazarlar tarafından da devam ettirilmiştir. Turgut Özakman da tıpkı Reşat Nuri gibi oyun yazarlığı ile meşgul olmuş ve tiyatronun kuramsal kısmı üzerinde çalışmış bir yazardır. Reşat Nuri’nin 1944’te yayımlanan Değirmen isimli romanı, Turgut Özakman tarafından Sarıpınar 1914 adıyla tiyatroya uyarlanmıştır. Oyun ilk kez 16 Şubat 1968 tarihinde Ankara Sanat Tiyatrosu tarafından sahnelenmiştir.
Son yıllarda disiplinler arası çalışmaların artmasıyla birlikte uyarlama kavramı neredeyse her alandan araştırmacıların dikkatini çekmektedir. Dolayısıyla romandan tiyatroya aktarılan eserler de yeni bir bakış açısıyla tekrar ele alınmaya başlanmıştır. Romandan Tiyatroya: Değirmen / Sarıpınar 1914 adlı makalede Reşat Nuri Güntekin’in Değirmen isimli romanı ve Turgut Özakman’ın Sarıpınar 1914 adlı tiyatro oyunu, “uyarlama kuramı” çerçevesinde değerlendirilecektir. Özellikle olay örgüsü, kişiler, zaman, mekân kavramları üzerinden yapılacak karşılaştırmalı değerlendirmelerle, iki eser arasındaki farklılıkların nedenleri ve bu farklılıkların uyarlanan eser üzerindeki etkileri tartışılacaktır.
References
And, M. (1964). Romandan Tiyatroya. Türk Dili Roman Özel Sayısı, 154, 793-797.
And, M. (1983). Cumhuriyet Dönemi Türk Tiyatrosu. Ankara: İş Bankası Yayınları.
Bachelard, B. (1996). Mekânın Poetikası, (A. Derman Çev.) İstanbul: Kesit Yayıncılık.
Bulut, S. (2016). Türk Tiyatrosunda Uyarlama (1860-1923). (yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Erkek, H. (1999). Oyun İçinde Oyun. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Güntekin, R. N. (1976). Reşat Nuri Güntekin’in Tiyatro İle İlgili Makaleleri. (K. Yavuz Haz.). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Güntekin, R. N. (2014). Değirmen. İstanbul: İnkılâp Yayınevi.
Hutcheon, L. (2006). A Theory of Adaptation. Routledge: New York.
Lodge, D. (1993). Toward a Definition of Narrative. İçinde P. Reynolds (Ed.), Novel Images (191-203). New York: Routledge.
Özakman, T. (1998). Oyun ve Senaryo Yazma Tekniği. Ankara: Bilgi Yayınevi.
Özakman, T. (2016). Bütün Oyunları 5 Sarıpınar 1914 Fehim Paşa Konağı Resimli Osmanlı Tarihi Bir Şehnaz Oyun. Ankara: Bilgi Yayınevi.
Tekin, Mehmet (2009), Roman Sanatı Romanın Unsurları, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
Yüksel, A. (2014). Turgut Özakman'ın Oyun Yazarlığının İkinci Dönemi. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 9 (9), 123-142.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
All papers licensed under Creative Commons 4.0 CC-BY.- Share — copy and redistribute the material in any medium or format
- Adapt — remix, transform, and build upon the material for any purpose, even commercially.
Under the following terms:
Attribution — You must give appropriate credit, provide a link to the license, and indicate if changes were made. You may do so in any reasonable manner, but not in any way that suggests the licensor endorses you or your use.
- No additional restrictions — You may not apply legal terms or technological measures that legally restrict others from doing anything the license permits.