<b>Kelamcılara Göre Tahkiki İman</b><br><i>The Absolute Faith according to Islam</i>

Authors

  • Hasan KURT Bartın Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi

Keywords:

Kelam, İslam, Tahkik, İman, Selefiyye, Mutezile, Kalam, Islam, Absolute Faith, Religion.

Abstract

İslam İnancına Göre Tahkiki İman adını alan bu makale başlıca üç ana başlıktan oluşmaktadır. Etimolojik tahlilin yapıldığı ilk kısımda tahkik kelimesinin, sözlük ve terim anlamları ile Kuran-ı Kerim ve Hadis-i Şeriflerde tahkiki iman konusu üzerinde durulmuştur. Mütekaddimûn Dönemi Bazı İtikadî Mezheplere Göre Tahkiki İman adını taşıyan ikinci başlık altında Eş’ariyye, Matüridiyye ve Mutezile mezheplerinin tahkiki iman konusundaki görüşleri değerlendirilmiştir. Müteahhirun Dönemi Bazı Selefi Âlimlere Göre Tahkiki İman başlığı altında ise İbn Teymiyye ve İbn Kayyım el-Cevziyye ile Modern Dönem Selefi anlayışı benimseyen bazı âlimlerin görüşleri ele alınmıştır. Sonuç kısmında ise araştırma esnasında ulaşılan sonuçlara yer verilmiştir. Klasik Kelam eserlerinde ihmal edilen tahkiki iman konusunun yeni bir bakış açısıyla değerlendirildiği çalışmanın bu alanda önemli bir boşluğu dolduracağı ümit edilmektedir. Abstract This article titled "The Absolute Faith according to Islam," consists of three sections. In the first section, in which etymological examination has been made, the lexical and term meaning of quest, and Absolute Faith issue in Quran and Hadiths have been dwelled upon. In the second section titled Absolute Faith according to some sects in the Mutakaddimun Period, Ash'ariyya, Maturudiyya and Mu'tazila sects’ views on Absolute Faith have been studied. In the section titled Absolute Faith according to Some Salafi Scholars in the Mutaahhirun Period, views of Ibn Taymiyya and Ibn Qayyim Al-Jawziyyah and some scholars adopting Modern Era Salafi understanding have been discussed. In conclusion part, the results achieved during the research have been given. It is hoped that this study, in which Absolute faith being neglected in the Kalam works has been studied through a new perspective, will fill an important gap in this area.

Author Biography

Hasan KURT, Bartın Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi

İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Bölümü

References

ABDUH, Muhammed, Tevhid Risalesi, trc. Sabri Hizmetli, Fecr Yayınevi, Ankara, 1986.

ABDÜLBÂKÎ, Muhammed Fuâd, el-Mu'cemü'l-müfehreslielfâzi'l-Kur'âni'l-Kerîm,Kahire, 1364.

AFGANİ, Cemaleddin, Tabiatcılığı Red, trc. Aziz Akpınarlı, Ankara, 1956.

APAYDIN, H. Yunus,“İbn Kayyım el-Cevziyyeâ€, DİA, c. XX, s. 110.

AYVERDİ, İlhan, Kubbealtı lugatı/ Misalli büyük Türkçe sözlük, İstanbul, 2005.

BAĞDÂDÎ, Ebû Mansur Abdülkahir b. Tahir b. Muhammed Temimi, Usülü'd-Din, Beyrut, 1981.

BAKILLANİ, EbûBekr Muhammed b. Tayyib b. Muhammed Basri,Temhidü'l-evail ve telhisü'd-delail, thk. İmadüddinAhmed Haydar, Müessesetü'l-Kütübi's-Sekafiye, Beyrut, 1987.

BAKILLANİ, Ebû Bekr Muhammed b. Tayyib b. Muhammed Basri, et-Takrib ve'l-irşad: es-sagîr, thk. Abdülhamid b. Ali EbûZend, Müessesetü'r-Risâle, Beyrut, 1993.

BİKÂÎ, Ebü'l-Hasan Burhaneddin İbrâhim b. Ömer b. Hasan, Nazmü'd-dürer fî tenasübi'l-ayâtive's-süver, Dâiretü'l-Maârifi'l-Osmaniyye, Haydarabad, 1978.

BURSEVİ, İsmail Hakkı, Ruhi'l-beyân fi tefsiri'l-Kur'an, Mektebetu Eser, İstanbul, 1969.

CEBECİOĞLU, Ethem, Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, Rehber Yayınları, Ankara, 1997.

CEVHERÎ, EbûNasr İsmail b. Hammâd, es-Sıhâhtâcü'l-luga ve sıhâhi'l-Arabiyye, thk. AhmedAbdülgafurAttâr, Dârü'l-İlmli'l-Melâyin, Beyrut, 1990.

CÜRCÂNÎ, Seyyid Şerif Ali b. Muhammed, Kitâbü't-ta'rifât, Beyrut, 1985.

ÇELEBİ, İlyas, Mu'tezile'nin Klasik İslâm Düşüncesindeki Yeri ve Modern Döneme Etkileri, Kelâm Araştırmaları Dergisi, 2004, c. II, sy: 2, s. 16.

ÇERKEŞÎZÂDE, Mehmet Tevfik, el-İtkân fî tahkîki'l-imân, İstanbul 1312.

EBÜ'L-BEKÂ, Eyyüb b. Musa el-Hüseynî, el-Külliyâtümu'cem fî mustalâhâti'l-furûgi'l-lugaviyye, Beyrut, 1998.

ES'ARİ, Ebü'l-Hasan İbn Ebu Bişr Ali b. İsmail b. İshak, Risaletu fi istihsâni'l-havz fi ilmi'l-kelam, thk. Richard J. McCarthy. Thetheology of al-Ash'ari, Beyrut, 1952.

ESEN, Muammer, Afgani, Kelami ve Felsefi Görüşleri, Araştırma Yayınları, Ankara, 2006.

EZHERÎ, Ebû Mansur Muhammed b. Ahmed, Tehzîbü'l-luga, thk. İbrâhim el-Ebyâri, Dârü'l-Katibi'l-Arabi, Kahire, 1967.

FAHREDDİN ER-RÂZÎ, Ebû Abdullah Muhammed b. Ömer, et-Tefsirü'l-Kebir/Mefatihü'l-Gayb, Dâruİhyâi't-Türâsi'l-Arabî, Beyrut, 1934.

FERÂHÎDÎ, Halil b. Ahmed, Kitâbü'l-ayn murattebena lâ hurûfi'l-mu'cem, thk. Abdülhamid Hindâvî, Beyrut, 2003.

http://www.aktuelpsikoloji.com/haber.php?haber_id=3473.

İBN ACİBE, Ebü'l-Abbas Ahmed b. Muhammed b. Mehdi Haseni Şazeli, el-Bahrü'l-Medîd fî tefsîri'l-Kur'ani'l-mecîd, thk. Ömer Ahmed er-Ravi, Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut, 2002.

İBN FÂRİS, Ebü'l-Hüseyin Ahmed, Mu'cemümekâyîsü'l-luga, thk. Abdüsselam Muhammed Harun, Mısır, 1979.

İBN FUREK, Ebû Bekr Muhammed b. Hasan b. Furek el-Ensârî, Mücerred makalati'ş-şeyh Ebi'l-Hasan el-Eş'ari, thk. Daniel Gimaret, Beyrut, 1987.

İBN HACER, Münebbihât, İstanbul, 1967.

İBN HAZM, Ebû Muhammed b. Ali b. Ahmed b. Saîd ez-Zahiri, Resailuİbn Hazm el-Endelüsi, thk. İhsan Abbas, el-Müessesetü'l-Arabiyyeli'd-Dirasat, Beyrut, 1987.

İBN HAZM, Ebû Muhammed b. Ali b. Ahmed b. Saîd Zahiri, el-Muhalla, thk. Ahmed Muhammed Şakir, Dârü't-Türas, Kahire, ts.

İBN HAZM, Ebu Muhammed b. Ali, el-İhkam, fi Usûli'l-Ahkam,thk. Ahmed Muhammed Sakir, Kahire, 1970.

İBN KAYYIM el-Cevziyye, Ebû Abdullah Şemseddin Muhammed, İ'lâmü'l-muvakkiîn an rabbi'l-alemin, thk. Muhammed el-Mu'tasım-Billah el-Bağdadi, Dârü'l-Kütübi'l-Arabi, Beyrut, 1998.

İBN MANZUR, Ebü'l-Fazl Muhammed b. Mükerrem b. Ali el-Ensârî, Lisanü'l-Arab, Dârü'l-Maârif, Kahire, ts.

İBN TEYMİYYE, Ebü'l-Abbas TakıyyüddinAhmed b. Abdülhalim, Mecmuu fetava: Kitâbuusuli'l-fıkh. cem'a ve tertib Abdurrahman b. Muhammed b. Kâsım el-Asımi en-Necdi, Riyad, 1382.

İBN TEYMİYYE, Ebü'l-Abbas Takıyyüddin Ahmed b. Abdülhalim, Der'üte'âruzi'l-akl ve'n-nakl: Mevafika sahihü'l-menkul li-sarihi'l-ma'kul, thk. Muhammed Reşad Salim, Dârü'l-Künuzi'l-Edebiyye, Beyrut, 1978.

İBN TEYMİYYE, Ebü'l-Abbas Takıyyüddin Ahmed b. Abdülhalim, Muvâfikatüsahîhi'l-menkûl li-sarîhi'l-ma'kûl, Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut, 1985, c. I, 14-15, 45-46;

İBN TEYMİYYE, er-Red ale'l-mantıkiyyîn, İdâretu Tercümâni's-Sünne, Lahor, 1976.

İSFEHÂNÎ, Ebü'l-Kasım Hüseyin b. Muhammed er-Ragıb, el-Müfredât fî garîbü'l-Kur'ân, thk. Muhammed SeyyidKîlânî, Beyrut, ts.

KÂDÎ ABDÜLCEBBÂR, Şerhu'l-usûli'l-hamse, thk. Abdülkerim Osman, AhmedEbû Haşim, MektebetuVehbe, Kahire, 1988.

KÂDÎ ABDÜLCEBBÂR, Ebü'l-Hasan Abdülcebbar b. Ahmed, el-Mugnî, fî ebvabi't-tevhid ve'l-adl, thk. İbrâhim Medkur, ed-Dârü'l-Mısriyyeli't-Te'lifve't-Terceme, Kahire, 1963.

KUŞEYRİ, Ebü'l-Kâsım Zeynülislam Abdülkerim b. Hevazin, Letaifü'l-işarat tefsir sufi kamilli'l-Kur'âni'l-Kerim, thk. İbrâhim Besyuni, el-Hey'etü'l-Mısriyyetü'l-Âmmeli'l-Kitâb, Kahire, 1981.

KUTUB, Seyyid, Fî zılali'l-Kur'ân, Dârü'ş-Şuruk, Beyrut, 1985, c. 6, s. 3483.

MÂTÜRÎDÎ, Ebu Mansur Muhammed b. Muhammed b. Mahmud, Kitâbü't-Tevhîd, thk. Bekir Topaloğlu, Muhammed Aruçi, İstanbul, 2003.

MÂTÜRÎDÎ, Ebu Mansur Muhammed b. Muhammed b. Mahmud, Kitâbü't-Tevhîd Tercümesi, trc. Bekir Topaloğlu, İstanbul, 2002.

MUTÇALI, Serdar, el-Mu'cemü'l-Arabi'l-Hadîs: Arapça-Türkçe Sözlük, İstanbul, 1995.

NEŞŞÂR, Ali Sâmi, Menahicü'l-bahs inde müfekkiri'l-İslâm, Dârü'n-Nehdati'l-Arabiyye, Beyrut, 1984.

ÖZERVARLI, M. Sait, “İbnTeymiyeâ€, DİA, İstanbul, 1999, c. XX, s. 405.

ÖZERVARLI, M. Sait, Kelamda Yenilik Arayışları, İstanbul, 1998.

REŞİD RIZA, Muhammed, Tefsirü'l-Kur'âni'l-Hakim/Tefsirü'l-Menar, Dârü'l-Ma'rife, Beyrut, ts.

SARI, Mevlüt, el-Mevârid: Arapça Türkçe Lugat, İstanbul, ts.

SERRÂC, Ebû Nasr Abdullah b. Ali et-Tusi el-Lüma, thk. Taha Abdülbaki Surur, Dârü'l-Kütübi'l-Hadise, yy. 1960.

SÜLEMÎ, Ebû Abdurrahman Muhammed b. Hüseyin, Tefsirü's-Sülemi/Hakaikü't-Tefsir, thk. Seyyid Umran, Darü'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut, 1421/2004.

ŞEVKÎ, Zayf vd. el-Mu'cemü'l-Vasit, Kahire, 2004.

TEFTÂZÂNÎ, Sadeddin Mesud b. Ömer b. Abdullah, Şerhü'l-makâsıd, thk. Abdurrahman Umeyre, Âlemü'l-Kütüb, Beyrut, 1989.

TEHÂNEVÎ, Muhammed b. Ali, MevsûatüKeşşâfiistilâhati'l-funûnve'l-ulûm edt. Refik el-Acem, vd., Lübnan, 1996.

ULUDAĞ, Süleyman, İslam Düsüncesinin Yapısı, İstanbul, 2012.

ULUDAĞ, Süleyman, Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, Kabalcı Yayıncılık, İstanbul, 2012.

ÜNVERDİ, Mustafa, İmanda Taklid ve Tahkik, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2009.

WENSİNCK, Arent Jean, el-Mu'cemü'l-müfehres li-elfazi'l-Hadisi'n-Nebevi, “h-k-kâ€, E. J. Brill, Leiden, 1936.

YARAN, Cafer Sadık, “Dini Epistemolojide Eleştirel Akılcılık ve Tahkiki İmancılıkâ€, OMUİFD, sy, 9, Samsun, 1997, s. 218.

YAVUZ, Yusuf Şevki, “İstidlâlâ€, DİA, İstanbul, 2001, XXIII, 326.

YAVUZ, Yusuf Sevki, İbn Kayyim el-Cevziyyeâ€, DİA, c. XX, s. 125.

YAVUZ, Yusuf Şevki, Kuran-ı Kerim'de Tefekkür ve Tartışma Metodu, İstanbul, 1983.

YAZIR, Elmalılı Muhammed Hamdi, Alfabetik İslam Hukuku ve Fıkıh Istılahları Kamusu, haz. Sıtkı Gülle, Eser Neşriyat, İstanbul, 1997.

ZEBİDİ, Ebü'l-Feyz Murtaza Muhammed b. Muhammed, Tâcü'l-arûs min cevâhiri'l-Kâmûs, thk. Ali Hilâli vd., Kuveyt, 2001.

Published

2014-06-12

How to Cite

KURT, H. (2014). <b>Kelamcılara Göre Tahkiki İman</b><br><i>The Absolute Faith according to Islam</i>. Journal of History Culture and Art Research, 3(1), 73-101. Retrieved from http://kutaksam.karabuk.edu.tr/index.php/ilk/article/view/310

Issue

Section

Articles