<b>Paphlagonia Hadrianoupolis’i</b> /</br></i>Paphlagonian Hadrianoupolis

Authors

  • Bülent Nuri Kılavuz Karabük Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Sanat Tarihi Bölümü
  • Ersin ÇELİKBAŞ Karabük Üniversitesi

DOI:

https://doi.org/10.7596/taksad.v2i3.259

Keywords:

Arkeoloji, Hadrianoupolis, Paphlagonia, Mozaik, Bizans, Bazilika, Kilise, Archaeology, Mosaik, Byzantine, Basilica, Church

Abstract

Öz Paphlagonia Hadrianoupolis’i olarak adlandırılan antik kent bugün Karabük ili, Eskipazar ilçe merkezinin 3 km batısında Viranşehir olarak adlandırılan mevkii ve çevresindeki arazi üzerinde dağınık bir şekilde konumlanan Budaklar, Büyükyaylalar, Çaylı ve Beytarla köylerini kapsamaktadır. Antik kente ait kalıntılar günümüzde Budaklar Köyü ve Hacı Ahmetler Mahallesi’nde yoğunlaşmaktadır. Hadrianoupolis antik kenti, Paphlagonia, Bithynia ve Galatia bölgeleri sınırında yer alan bir Güney Paphlagonia kenti olduğu söylenebilir. Karabük ili ve çevresi erken dönemlerden beri iskân görmüş olup; bölgede Hellenistik dönem ile ilgili kalıntılar Eflani ve çevresinde yoğunlaşırken, Roma’nın bölgede kurduğu en önemli yerleşimlerin Hadrianoupolis olduğu görülmektedir. Hadrianoupolis antik kentinde 2003 yılından günümüze kadar yapılan yüzey araştırmaları ve kazı çalışmaları, Hadrianoupolis’in diğer Paphlagonia yerleşimlerinde olduğu gibi bir merkez bölgeye ve bu bölge çevresinde genişleyen bir yayılım alanına sahip olduğunu göstermiştir. Hadrianoupolis antik kentinde 5 yapının kazısı tamamlanmıştır. Abstract Today, the place known as Paphlagonia Hadrianoupolis is 3 km west of the area called Viranşehir in Eskipazar district, Karabük province, and it is scattered over the villages of Budaklar, Büyükyaylalar, Çaylı and Beytarla. The remains of the ancient city today are mostly in Hacı Ahmetler district, Budaklar village. It lies basically in Roman Southwestern Paphlagonia and on the borderline of the Galatian, Bithynian and Paplagonian territories. Hadrianoupolis is most important city in Paphlagonia region at Roman period while Hellenic settlements focused in Eflani and its round. Parts of the city are widely distributed in the area and they are far from each other. As a result of the conservation excavations of Ereğli Museum in 2003, sites like Chruch B, and in the scientific excavations in 2006-2008, Church A, Bath A, Bath B and Late Roman Mansion were detected.

Author Biography

Bülent Nuri Kılavuz, Karabük Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Sanat Tarihi Bölümü

Arkeoloji

References

Albright,W.F. (1922) “The Location of the Garden of Eden”, The American Journal of

Semitic Languages and Literatures, Vol:39, No:1, ss15-31.

Aldrete,G.S. (2004) The Roman City: Rome, Pompeii and Ostia, Connecticut.Arslan,N.-

Bakan,C. (2012), “Assos Mozaikleri”, Journal of Mosaic Research,Vol.5, ss.1-12.

Aybek,S.-Öz,A.K. (2012), “Mosaic Researches at Amisos, 1996”, Journal of Mosaic

Research,Vol.5, ss.13-24.

Balty,J.- Chehade,K.- Rengen,W.V. (1969) Mosaiques De L’eglise De Herbet Muqa, Bruksel.

Başaran,C. vd. (1996) “Skepsis Aşağı Kent ve Nekropölü Kurtarma Kazısı Raporu”, Müze

Kurtarma Kazıları Semineri, ss.551-583.

Belke,K. (1996) Paphlagonian und Honorias, Österreichische Akademie der Wissenschaften,

Philosophisch-historische Klasse, Denkschriften, 249.Band, Tabula Imperii Byzantini 9,

Wien.

Benson,M. (2003) Our Sunday Visitor’s Encyclopedia of Saints, Huntington.

Berti,F. (1985) “I Mosaici Degli Edifici Di Culto Cristiano”, Bollettino D’arte: Studi Di Iasos

Caria, No.31-32, ss.155-162.

Biçer,S. (2010), Karabük Đli, Eskipazar Đlçesi, Hadrianoupolis Antik Kentinde Bulunan Geç

Antik Dönem Yapılarından A Hamamının Koruma Önerisi, (Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri

Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.

Bilde,P.G. ve Diğ. (2007-2008) “Archaeology in the Black Sea Region in Classical Antiquity

-2007”,Archaeological Reports, No:54, pp.115-173.

Brown,P.R.L. (1992) Power and Persuasion in Late Antiquity: Towards a Christian Empire,

London.

Can,B. (2009), “Erzincan Altıntepe Church with Mosaic”, Journal of Mosaic Research,

Vol.3, ss.5-13.

Çelikbaş,E.(2010) Parion Roma Kolonizasyon Sikkeleri, (Atatürk Üniversitesi Sosyal

Bilimler Enstitüsü Arkeoloji Anabilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Erzurum.

Çelikbaş,E. (2013) “Yamaç Yapısı”, Parion:Antik Troas’ın Parlayan Kenti, Đstanbul, ss.67-

Doig,A. (2008) Liturgy and Architecture: From the Early Church to the Middle Ages,

Hampshire.

Dunbabin,K.M. (2003) Mosaics of the Greek and Roman World, Cambridge.

Dunbabin,K.M.D.-Slater,W.J. (2011) “Roman Dining”, Social Relations in the Roman World,

Oxford, ss.438-466.

Duran Kramer,M.J. (2012), “Floral and Geometrical Motives of the Pavement Mosaics in

East and West: The Example of the Roman Villa Abicada”, Journal of Mosaic

Research,Vol.5, ss.59-70.

Donnely,I. (2006) Atlantis The Antediluvian World, Teddington.

Ergeç,R. (2006), Belkıs-Zeugma ve Mozaikleri, Đstanbul.

Fagan,G.G.(2010) “Social and Economic Life: Leisure”, Companion to The Roman Empire,

Oxford, ss.369-384.

Farrington,A- Coulton,J.J. (1990) “Terracotta Spacer Pins in Lycian Buildings”, Anatolian

Studies, Vol.40, ss.55-67.

Fowler,H.N. (1902) “Archaeological News”, American Journal of Archaeology, Vol.6, No:3,

ss.343-385.

Giorgi,R. (2005) Angels and Demons in Art, California.

Hachlili,R. (2009) Ancient Mosaic Pavements: Themes, Issues and Trends Selected Studies,

Boston.

Herrin,J. (1989) The Formation of Christendom, Princeton.

Hudson-Williams,A. (1964) “Notes on Cladius Marius Victor”, The Classical Quarterly,

Vol:14, No:2, ss.296-310.

Keleş,V- Çelikbaş,E.-Yılmaz.A. (2011) “Hadrianoupolis 2010 Yılı Çalışmaları (Đlk Sezon)”,

Kazı Sonuçları Toplantısı,Cilt:1, Ankara, ss.39-53.

Keleş,V.-Çelikbaş,E. (2013) “Paphlagonia Hadrianoupolisi’nde Bulunmuş Kapı Temalı

Mezar Steli”, Turkish Studies, Vol.:8/6, ss.365-376.

Keser,H.-Tok,E. (2012), “Arvalya Bazilikası”, Journal of Mosaic Research,Vol.5, ss.81-88.

Kızıl-Özyurt Özcan (2009), “Milas Ahmet Çavuş Mahallesi’nden Çıkan Mozaikler”, Journal

of Mosaic Research,Vol.3, ss.15-30.

Koçyiğit,O.(2006) “Terracotta Spacer From the Bathhouse at Amorium”, Anatolian Studies,

Vol.56, ss.113-125.

Koch,G. (2007) Erken Hıristiyan Sanatı, Đstanbul.

Kreitzer,L.J. (1996) Striking New Images: Imperial Coinage and the New Testament World,

Sheffiald.

Kulikowski,M. (2010) Late Roman Spain and Its Cities, Maryland.

Laflı,E. (2007) “A Roman Rock-Cult Niche at Paphlagonian Hadrianoupolis”, 24.Araştırma

Sonuçları Toplantısı, Ankara, ss.44-49.

Laflı,E. (2008), “Hadrianoupolis-Eskipazar Paphlagonia Hadrianoupolis’i Arkeolojik

Kazıları”, 30.Kazı Sonuçları Toplantısı, Cilt:3, Ankara, ss.399-410

Laflı,E.-Zah,A. (2008) “Archaologische Forschungen im Byzantinischen Hadrianupolis in

Paphlagonien”, Byzantinische Zeitschrift, Vol:101/2, ss.681-713.

Laflı,E. (2009) “Paphlagonia Hadrianoupolis’i Arkeolojik Kazıları ve Onarım Çalışmaları

Yılı Çalışma Raporu”, Arkeoloji ve Sanat, No:131, ss.39-62.

Laflı,E-Cristof,E. (2012), Hadrianoupolis I: Inschriften aus Paphlagonia, Oxford.

Ling,R. (1998), Ancient Mosaics, London.

Magie,D. (1950) Roman Rule in Asia Minor, Princeton.

Maguire,H. (1987) Earth and Ocean: The Terrestrial World in Early Byzantine Art, London.

Maguire,H. (2002) “The Scholarship of Byzantine”, Byzantine Garden Culture,

Edi.:A.Littlewood, H.Maguire, J.Wolschke-Bulmahn, ss.23-37.

Maguire,H. (2012) Nectar & Illusion: Nature in Byzantine Art and Literature, Oxford.

Mango,C. (2006) Bizans Mimarisi, Çev.: M.Kadiroğlu, Ankara, 2006.

Mango,M.M. (2008) “Building and Architecture: Religious Architecture”, The Cambridge

Ancient History: Late Antiquity:Empire and Successors A.D.425-600, Vol.XIV, Cambridge,

ss.918-971.

Maniere-Leveque,A. (2012), Corpus of the Mosaics of Turkey, Vol.2 :Lycia-Xanthos, Part:2:

The West Area, Đstanbul.

Matthews,R-Metcalfe,M. (2009) D.Cottica, “Landscapes with Figures: Paphlagonia Through

the Hellenistic, Roman and Byzantine Periods, 330 BC-AD 1453”, At Empires’ Edge: Project

Paphlagonia, Regional Survey in North-Central Turkey, Ankara, ss.175-227.

Mitchell,S. (2004), “In Search of the Pontic Community in Antiquity”, Representations of

Empire: Roma and the Mediterranean World, Edi.A.Bowman ve Diğ., New York, ss.35-65.

Mulvin,L. (2004) “Late Roman Villa Plans: The Danube-Balkan Region”, Recent Research

on the Late Antique Countryside, Vol.2, ss.377-412.

Murray, P.L.-Jones, T.D. (2013), The Oxford Dictionary of Christian Art and Architecture,

Oxford

Okçu,R. (2009), “Prusia Ad Olympum Mozaikleri”, Journal of Mosaic Research,Vol.3, ss.31-

Önal,M. (2008), “Euphrates Villasının Mozaikleri”, IV.Uluslararası Türkiye Mozaik Korpusu

Sempozyum Bildirileri: Geçmişten Günümüze Mozaik Köprüsü, Edi.:M.Şahin, ss.79-92.

Önal,M. (2008), “Das Mosaik von Sulumağara”, Asia Minor Studien, ss.275-282.

Önal,M. (2012), “Herakles’in On Đki Đşi Betimli Mozaik Hakkında Tespitler”, Journal of

Mosaic Research,Vol.5, ss.131-144.

Özdemir,Ü. (2006) Eskipazar: Sosyal ve Ekonomik Yönden Az Gelişmiş Bir Đlçe, Erzurum.

Özet,A. (2009), “Bodrum-Torba Monastery Mosaics”, Journal of Mosaic Research,Vol.3,

ss.71-82.

Parman,E. (1993) “Bizans Sanatında Tavus Kuşu Đkonografisi”, Sanat Tarihinde Đkonografik

Araştırmalar: Güner Đnal’a Armağan, Ankara, ss.387-412.

Parrish,D. (2008), “Genre Imagery in a Few Late Roman and Early Byzantine Pavements

From Constantiople-Đstanbul”, IV.Uluslararası Türkiye Mozaik Korpusu Sempozyum

Bildirileri: Geçmişten Günümüze Mozaik Köprüsü, Edi.:M.Şahin, ss.93-100.

Parry,K. (2010) The Blackwell Companion to Eastern Christanty, Oxford.

Patacı,S. (2011) “Paphlagonia Hadrianoupolis’i Hamam A ve A Kilisesi Mozaikleri”, Journal

of Mosaic Research, Vol:4, ss.27-50.

Patacı,S.-Öz,A.K.-Laflı,E. (2012), “Paphlagonia Hadrianoupolis’i Mozaik Buluntuları: Ön

Değerlendirmeler”, Journal of Mosaic Research,Vol.5, ss.163-172.

Patch,H.R. (1918) “Some Elements in Mediaeval Descriptions of the Otherworld”,

Publications of the Modern Language Association, Vol:33, No:4, ss.601-643.

Peschlow,U. (2006), “Dividing Interior Space in Early Byzantine Churches: The Barriers

Between The Nave and Aisles”, Thresholds Of The Sacred, Edi.: S.E.F.Gerstel, ss.53-73.

Price,I.M. (1916) “Some Methods of Old Testament Exegetes Before Modern Times”, The

Biblical World, Vol.47, No:4, ss.237-243.

Ramsey,W.M. (1888) “A Study of Phrygian Art”, The Journal of Hellenic Studies,

Vol.:9,ss.350-382.

Ramsey,W.M. (2010) The Historical Geography of Asia Minor, Cambridge.

Raynaud,M.P. (2008), “Quelques remarques a propos de l’etude des sols in situ”, Journal of

Mosaic Research,Vol.1-2, ss.83-102.

Raynaud,M.P. (2009), Corpus of the Mosaics of Turkey, Vol.1 :Lycia-Xanthos, Part:1: The

East Basilica, Đstanbul.

Raynaud,M.P, (2012), “A Birds Mosaic in Qalant Seman”, Journal of Mosaic

Research,Vol.5, ss.173-186.

Rook,T. (1992) Roman Baths in Britain, Buckinghamshire.

Scott,S. (2004) “Elites, Exhibitonism nad the Society of the Late Roman Villa”, Escapes of

Change:Rural Evolutions in Late Antiquity and the Early Middle Ages, ss.39-66.

Sear,F. (1983) Roman Architecture, New York.

Stelle,F.B.- Mannari,A. (1984) Le Terme Romane Di Fiesole, Fiesole.

Steskal,M. (2011) “Erken Bizans Döneminde Ephesos’ta Yıkanma ve Hamam Mimarisi”,

Bizans Döneminde Ephesos, Edi.:F.Daim, S.Ladstatter, Mainz, ss.215-229.

Strabon,(1993) Geographika: XII-XIII-XIV, Çev.:A.Pekman, Đstanbul.

Tok,E. (2008), “Kuzey Lydia’da Bir Kiliseye Ait Zemin Mozaikleri: Manisa Gördes

Çağlayan Köyü Yakınındaki Kilise Kalıntısı”, IV.Uluslararası Türkiye Mozaik

Korpusu Sempozyum Bildirileri: Geçmişten Günümüze Mozaik Köprüsü, Edi.:M.Şahin,

ss.155-160.

Widrig,W.M.- Goodchild,R. (1960) “The West Church at Apollonia in Cyrenaica”, Papaers

of the British School at Rome, Vol.28, ss.70-90.

Wrench,L.N.C. (2012), “Exemples du Decor Vegetal en Quelques Mosaiques Romaines: Du

Portugal a L’Autre Extreme de la Mediterranee”, Journal of Mosaic Research,Vol.5, ss.225-

Yegül,F. (1992) Baths and Bathing in Classical Antiquity, Cambridge.

Yılmaz,A. (2013) “Roma Hamamı”, Parion:Antik Troas’ın Parlayan Kenti, Đstanbul, ss.57-

Zeyrek,T. (2008), “Besni Yüzey Araştırması-2006 Işığında Besni Mozaikleri”,

IV.Uluslararası Türkiye Mozaik Korpusu Sempozyum Bildirileri: Geçmişten Günümüze

Mozaik Köprüsü, Edi.:M.Şahin, ss.161-166.

Published

2013-09-30

How to Cite

Kılavuz, B. N., & ÇELİKBAŞ, E. (2013). <b>Paphlagonia Hadrianoupolis’i</b> /</br></i>Paphlagonian Hadrianoupolis. Journal of History Culture and Art Research, 2(3), 159-214. https://doi.org/10.7596/taksad.v2i3.259

Issue

Section

Articles