Kültürel Coğrafya Açısından Eşme Yöresinde Su Yapıları (Musluklar) / Water Structures (Fountains) in Eşme Region in Terms of Cultural Geography

Abstract

Abstract

Eşme district is located within the administrative boundaries of Uşak province in the Inner-Western Anatolia Section of Aegean Region. The research field, which covers an area of 1156 km2, includes a municipality with 60 villages and 114 towns. Eşme is surrounded by Uşak central district in the north, Ulubey district in the east, Denizli district in the south, and Manisa's Alaşehir, Sarıgöl and Kula districts in the west. Eşme is located within the drainage basin of Büyük Menderes and Gediz rivers. The side branches of these two rivers forming the most important rivers of the Aegean Region also approach each other within the boundaries of Eşme. There are few numbers of water sources and water structures with surface flow in the district. This has increased the number of fountains that are regarded as cultural treasures. Even though these small water structures built to meet the water needs of travelers on the road are given different names in different regions, they are generally referred as "fountain". On the roads leading to different directions from the district of Eşme, these fountains are arranged along the linear lines. The most frequent place to see these structures is the main road route connecting Eşme to Uşak. Fountains are arranged on this line at irregular intervals. There are also numerous fountains along the road connecting Eşme to the Uşak-İzmir highway in the north and extending along the ridge. There are also a number of original fountains on the village roads extending from Omurca town to the northwest and connecting the villages of Eşme to each other. Several fountains can also be found along the roads surrounding Ahmetler in the vicinity of the present Eşme Vocational High School in the outskirts of Eşme. Having once met the water needs of the travelers, these small water structures have recently lost their functions, and they go to ruins and disappear one by one.

Öz

Eşme ilçesi, Ege Bölgesi’nin İç Batı Anadolu Bölümü’nde, Uşak ili yönetim sınırları içerisinde yer almaktadır. 1156 km² alana sahip olan Araştırma sahasında; Eşme’nin yanı sıra bir belediye, 60 köy, bu köylere bağlı 114 mahalle ve bağlı yer almaktadır. Eşme İlçesi’nin kuzeyinde Uşak Merkez ilçe, doğusunda Ulubey ilçesi, güneyinde Denizli’nin Güney ilçesi, batısında ise Manisa’nın Alaşehir, Sarıgöl ve Kula ilçeleri bulunmaktadır.

Eşme, Büyük Menderes ve Gediz nehirleri su toplama havzası içerisinde yer almaktadır. Aynı zamanda Ege Bölgesi’nin en önemli akarsularını oluşturan bu iki nehrin yan kolları Eşme sınırlarında birbirine yaklaşmaktadır.

İlçe arazisinde su kaynakları ve yüzeysel akışa sahip suların sayısı azdır. Bu durum; bir kültür hazinesi olan muslukların sayısını artırmıştır. Yol kenarlarında yolcuların su ihtiyacını karşılamak için yapılan bu küçük su yapılarına farklı yörelerde farklı isimler verilse de genel isimlendirme “Musluk” olarak geçmektedir.

Eşme ilçesinden farklı yönlere giden karayolları üzerinde çizgisel hatlar boyunca bu musluklar sıralanır. En sık görüldüğü yerler; Eşme’yi Uşak’a bağlayan ana yol güzergâhıdır. Bu hat üzerinde düzensiz aralıklarla musluklar yer almaktadır. Eşme’yi kuzey yönünde Uşak-İzmir karayoluna bağlayan ve sırt boyunca uzanan yol üzerinde de sayısız musluk bulunmaktadır. Omurca Kasabası’ndan kuzeybatıya doğru giden ve Eşme’nin köylerini birbirine bağlayan köy yolları boyunca da çok sayıda orijinal musluk sıralanmaktadır. Eşme ilçe merkezinin dış mahallerinde bugünkü Eşme Meslek Yüksek Okulu civarında Ahmetler çevresindeki yollar boyunca da musluklara rastlanmaktadır. Bu küçük su yapıları bir zamanlar yolcuların su ihtiyacı karşılamıştır. Günümüzde işlevlerini kaybetmiş ve birer birer yıkılarak yok olmaktadırlar.