The Method of Historicity in Quranic Exegesis
DOI:
https://doi.org/10.7596/taksad.v1i1.11Keywords:
Qur’an, Hermeneutic, Historicism, Historicity, Universality.Abstract
This article mainly aims to analyze the concept of hermeneutic, historicism, historicity and universality. Also, it emphasizes the use and purpose of these concepts in Qur’an. It is implied that the thought of historicism has risen and developed in West, and then, transferred to islamic world. The authenticity which are claimed to be available in tradiotion have beeen examined in the discussions islamic world. Also, the consequens of the method are studied by focusing on the concrete samples.References
ACAR, Đsmail. (2000). Đslâm Ceza Hukukunda Kadının Şahitliği. Đslâmiyât, c.3, sa:
Ankara.
AKARSU, Bedia. (1998). Felsefe Terimleri Sözlüğü. Đstanbul: Đnkılap Kıtabevi.
AKDEMĐR, Salih(2002). “Kur’an’ı Anlamada Tarihsellik ve Bütünsellik Sorunu,”.
Kur’an’ı Nasıl Anlamalıyız? Tartışmalı Đlmi Toplantı. Đstanbul: Rağbet yayınları, 1.
Baskı.
------------------. (1991). “Tarih Boyunca ve Kur’an’ı Kerim’de Kadın”. Đslamî
Araştırmalar Dergisi, c.5, sa: 4.
AKSAN, Doğan. (1998). Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim. Ankara: TDK
yayınları, No: 39.
ARKOUN, Muhammed. (1995). Kur’an Okumaları, çev: A. Zeki Ünal, Đstanbul:
Đnsan yayınları.
Arkoun, Muhammed. (1985). el-Fikru’l Arabî. Arapça’ya çev: Adil Avva,
Menşurâtu Uveydât, 3. Baskı, Beyrut.
Arkoun, Muhammed (1995). ‘’Đslâm’ı ve Laikliği Yeniden Düşünmek’’ Avrupada
Etik, Din ve Laiklik. çev: Sosi Dolanoğul. Đstanbul: Metis yayınları, 1. Baskı.
ATAY, Hüseyin. Kur’an’a Göre Araştırmalar I-III. Ankara: Atay yayınları.
ATEŞ, Süleyman. Yüce Kur’an’ın Çağdaş Tefsiri. Đstanbul: Yeni Ufuklar Neşriyat.
AYDIN, Mehmet. (1998). “Đslâm’ın Işığında Kadın”, Đslam’ın Işığında Kadın,
(Konferans, 8 Aralık-1996). Ankara: TDV yayınları.
BARDAKOĞLU, Ali. (1996). “Had”. DĐA. XIV. Cilt. Đstanbul.
BEYZAVÎ, Nasuriddin Ebî Said Abdillah b. Ömer b. Muhammed. (2000). Envaru’tTenzîl
ve Esraru’t-Te’vil, Daru’r-Reşîd. 1. Baskı. Beyrut.
BĐLMEN, Ö. Nasuhî. Hukuk-ı Đslâmiyye Istılahat-ı Fıkhiyye Kamusu. Đstanbul:
Bilmen yayınevi.
BĐLTÂCĐ, Muhammed. (1970). Menhecü Ömer Ibn’I Hattab fi’t-Teşri. Kahire.
BĐRIŞIK, Abdulhamit. (2001). Hind Alt Kıtası Düşünce ve Tesfir Ekolleri. Đstanbul:
Đnsan yayınları.
BULAÇ, Ali. (1991). Mekasidu’ş-Şeria Bağlamında Kadının Şahitliği Konusu”.
Đslami Araştırmalar Dergisi c.5, sa: 4.
BUHARÎ, Muhammed b. Đsmail. (1981). el-Camiu’s-Sahih. Đstanbul: Çağrı yayınları.
CÂBĐRÎ, Muhammed Âbid. (2001). Çağdaş Arap-Đslam Düşüncesinde Yeniden
Yapılanma. çev:Ali Đhsan Pala- Mehmet Şirin Çıkar. Ankara: Kitâbiyât, 1. Baskı.
EL- CESSAS, Ebu Bekr Ahmed b. Ali er- Râzî. Ahkâmu’l Kur’an, Daru’l Kitabi’l
Arabî. Beyrut trs.
El-Alvanî, Tâhâ Câbir. (1996). Hâkimiyyetü’l Kur’an, el-Ma’hedü’l Alemî li’l Fikri’l
Đslâmî, 1. Baskı, Kahire.
CEVĐZCĐ, Ahmet. (2000). Felsefe Sözlüğü. Đstanbul: Paradigma yayınları, 4. Bask.
EL-CEVZĐYYE, Ibn Kayyım. (1987). Đ’lamu’l- Muvakkıîn an Rabbi’l-Alemîn, tahk.
Muhammed MuhyiddinAbdulhamid, el-Mektebetü’l-Asriyye. Beyrut.
COLLĐNGWOOD, R. G. (1996). Tarih Tasarımı. çev: Kurtuluş Dinçer, Đstanbul:
Gündoğan yayınları, 2. Baskı.
CORBĐN, Henry. (1994). Đslâm Felsefesi Tarihi. çev: Hüseyin Hatemi. Đstanbul:
Đletişim yayınları.
CUM’A, Ali. (2002). “Haddü’s-Sirka”, Hâkâiku’l Đslâm fî Müvaceheti Şübühati’l
Müşekkikîn. Kahire.
ÇAĞATAY, Neşet. (1982). Đslâm Öncesi Arap Tarihi ve Cahiliye Çağı. Ankara:
AÜĐF yayınları, 4. Baskı.
DERVEZE, M. Đzzet. (2000). et-Tefsiru’l-Hadis, Daru’l-Garbi’l- Đslamî. 2. Baskı,
Beyrut.
DĐLTHEY, Wilhelm. (1999). Tin Bilimlerine Giriş. çev. Doğan Özlem, Đstanbul:
Paradigma yayınları.
DĐHLEVÎ, Şah Veliyullah. (2003). Huccetullahi’l-Baliga. çev: Mehmet Erdoğan,
Đstanbul: Yeni Şafak.
. DUMLU, Ömer. (1998). Kur’an Tefsirinde Yöntem. Đzmir: Anadolu yayınları.
DÜZGÜN, Ş. Ali. (1996). Evrensellik Kuramı ve Đslâm Düşüncesindeki Yeri.
Diyanet Đlmî Dergi, c.32, sa: 2.
DRAZ, Muhammed A. (1985). En Mühim Mesaj. çev: Suat Yıldırım, Ankara: Akçağ
yayınları, 1. Baskı.
EBÛ HAYYAN el- endülûsî. (1993). el- Bahru’l Muhît, thk. ve talk. , Adil Ahmed
Abdulmevcûd, Ali Muhammed Mi’vaz, Daru’l-Kütübi’l-Đlmiyye. 1. Baskı, Beyrut.
EBU DAVUD, Süleyman b. El-Eş’as es-Sicistanî, es-Sünen. (1981). Đstanbul: Çağrı
Yayınları.
EBUSSUUD, Muhammed b. Muhammed. (1990). Đrşadü’l Akli’ s- Selim ila
Mezaye’l Kur’anil- Kerim, Daru Đhyai’t- Turasi’l Arabî. 2. Baskı. Beyrut.
ERDEM, Hüsameddin. (2000). Đlkçağ Felsefesi Tarihi. Konya: Hü-er yayınları, 4.
Baskı.
ERDOĞAN, Mehmet. (1994). Đslâm Hukukunda Ahkâmın Değişmesi. Đstanbul:
MÜĐF Vakfı Yayınları, 3. Baskı.
-----------------------. (1996). Vahiy-Akıl Dengesi Açısından Sünnet. Đstanbul: MÜĐF
Vakfı yayınları, s.67.
ESED, Muhammed. (1999). Kur’an Mesajı. çev: Cahit Koytak –Ahmet Ertürk,
Đstanbul: Đşaret yayınları.
ERTEN, Mevlüt. (1998). Nass-Yorum Đlişkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi,
Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
FAZLUR RAHMAN. (1996). Đslâm. çev: Mehmet Dağ-Mehmet S. Aydın, Đstanbul:
Selçuk yayınları.
---------------------. (1990). Đslâmî Çağdaşlaşma: Alanı, Metodu ve Alternatifleri.
çev:Bekir Demirkol. Đslâmi Araştırmalar, c.4, sa: 4.
---------------------------. (1996). Đslâm ve Çağdaşlık. çev:Alparslan Açıkgenç-Hayri
Kırbaşoğlu. Ankara: Ankara Okulu yayınları.
--------------------------. (1996). Ana Konularıyla Kur’an. çev:Alpaslan Açıkgenç.
Ankara: Ankara Okulu yayınları, 3. Baskı.
-------------------------. (1997). “Allah’ın Elçisi ve Mesajı;” Allah’ın Elçisi ve Mesajı
Makaleler I içinde. Ankara: Ankara Okulu yayınları.
FREUND, Juliend. (1991). Beşerî Bilim Teorileri. çev: Bahaeddin Yediyıldız,
Ankara: TTK yayınları.
GADAMER, H. G. (1990). “Tarih Bilinci Sorunu” Toplum Bilimlerinde Yorumcu
Yaklaşım, der. Rabinow, Paul- Sullivan, William, çev: Taha Parla. Đstanbul: Hürriyet
Vakfı yayınları, 1. Baskı.
---------------------. (1995). “Hermeneutik”, Hermeneutik Üzerine Yazılar, çev. ve
der. , Doğan Özlem. Ankara: Ark yayınevi, 1. Baskı.
GÖKA, Erol-Topçuoğlu, Abdullah-Aktay, Yasin. (1996). Önce Söz Vardı. Ankara:
Vadi yayınları, 1. Baskı.
GÖKBERK, Macit. (1999). Felsefe Tarihi. Đstanbul: Remzi Kitabevi, 11. Baskı.
GÖKBERK, Ülker. (1980). “Yorumsama Kuramı Açısından Yazın Eleştirisi,”
Dilbilim ve Dilbilgisi Konuşmaları. Ankara: TDK yayınları.
GÜLER, Đlhami. (1998). Muhtar Bir Đrade (Allah’ın Đradesi) ve Mümkün Bir Tarihin
(610-632) Kelam-ı Kadîm’e ve Zorunlu Tarihe Dönüşmesi, III. Kur’an Haftası
Kur’an Sempozyumu, 13-19 Ocak 1997. Ankara: Fecr yayınevi.
GÜNEŞ, Kamil. (2003). Đslamî Düşüncenin Şekillenişinde Akıl ve Nass, Đstanbul:
Đnsan yayınları, 1. Baskı.
HAMĐDULLAH, Muhammed. (2003). Đslâm Peygeamberi. çev: Salih Tuğ, Ankara:
Yeni Şafak yayınları.
----------------------------. (1988). “Abd”, DĐA. Đstanbul. I. Cilt.
----------------------------. Đslam’a Giriş. Ankara: Nur yayınları.
-----------------------------. (1963). Đslâmda Devlet Đdaresi, çev: Kemal Kuşçu.
Đstanbul: Ahmed Said Matbaası.
-----------------------------. (1973). Rasûlullah Muhammed, çev; Salih Tuğ, Đstanbul.
HANEFÎ, Hasan. (1997). Aksiyom Bilimi Olarak Hermenötik, çev: Dücane
Cündioğlu, Ankara: Tezkire Dergisi, sa: 11-12; Aralık 1997.
-----------------------------. (1998). Soruşturma, Đslâmiyat, c.1. , sa: 4.
HARMAN, Ö. Faruk. (2001). “Kadın”. Đstanbul. DĐA, XXI. Cilt.
HATĐPOĞLU, M. Said. (2002). Kur’an’ın Aktüel Değeri I, Đslâmiyât, c.5, sa: 1.
-----------------------. (2004). “Kur’an’ı Kerim’de Mahallî Hükümler Meselesi,”
Đslamiyat, c.7, sa: 1.
HEFFENĐNG W. (1979). “Şahid” ĐA, Đstanbul: MEB Basımevi, XI. Cilt.
HOEBNĐK, Mıcheil. Thinking About Renewal In Islam: Towards A History Of
Islamıc Ideas On modernızatıon And Secularızatıon, Arabica, sa: XLVI, Leiden.
EL-HUSAYN, Ahmed b. Abdulaziz. (1998). Mer’etü’l Müslime Emâme’tTehaddiyyât.
Daru’l Mi’raci’d-Düveliyye, 1. Baskı. Riyad.
HÜLAGU Metin. (1996). Đslâm Hukukunda Hapis Cezası. Kayseri: Rey yayıncılık.
IMARA, Muhammed. (2002). “Havle Tarihiye ev Hulûdi Ahkâmi’l Kur’ani’l
Kerim,” Hakaiku’l Đslâm fî Müvaceheti Şübühati’l Müşekkikin. Kahire.
-----------------------. (2002). “Şehadetü’l Mer’e Nısfü Şehadeti’r-Racül,” Hakaiku’l
Đslâm fî Müvaceheti Şübühâti’l Müşekkikîn, Hakaiku’l Đslâm fî Müvaceheti
Şübühati’l Müşekkikin, Kahire.
ĐBNU’L-ARABÎ, Ebu Bekr Muhammed b. Abdillah. (1988). Ahkâmu’l Kur’an,
Daru’l Kütübi’l-Đlmiyye, 1. Baskı. Beyrut.
ĐBN ÂŞÛR, Muhammed Tahir. Makasıdü’ş- Şerîati’l-Đslamiyye, eş-Şirketu’tTunusiyye-el-Müessesetü’l-Vataniyye,
Tunus-Cezayir.
-------------------------. et- Tahrîr ve’t-Tenvîr, ed-Daru’t-Tunusiyye, Tunus.
ĐBN KESÎR, Đsmail Ebi’l Fida. (1990). Tefsiru’l-Kur’ani’l-Azim, Mektebetü’lMenâr,
Baskı, Ürdün.
ĐBN MACE, Ebu Abdillah Muhammed b. Yezid b. El-Kazvinî. (1981). es-Sünen.
Đstanbul: Çağrı yayınları.
ĐBN MANZÛR, Ebu’l Fadl Cemaluddin Muhammed b. Mükerrem el- Ensârî.
(1990). Lisanu’l Arap, Dâru Sâdır, 1. Baskı. Beyrut.
JAPP, Uwe. (1995). “Hermeneutik, Filoloji ve Edebiyat”. Hermeneutik Üzerine
Yazılar, çev. ve der. , Doğan Özlem. Ankara: Ark yayınevi.
KÂDÎ, Abdulcebbar. (1961). el-Muğnî fî Ebvabi’t-Tevhid ve’l Adl (Halku’l Kur’an).
tahk. Đbrahim el-Ebyârî. Kahire: Matbaatü Dari’l Kütüb, 1. Baskı.
----------------------. (1965). Şerhu’l-Usuli’l Hamse, nşr. Abdulkerim Osman. Kahire.
KARAMAN, Hayreddin. (1991). “Kadının Şahitliği, Örtünmesi ve Kamu Görevi”.
Đslâmî Araştırmalar Degisi, c.5, sa: 4. Ankara.
KILLIOĞLU, Đsmail. “Tarih Felsefesi”. Sosyal Bilimler Ansiklopedisi. Đstanbul:
Risale yayınları.
KIRCA, Celal. (1997). “Tenzil Yönteminin Tarihselliği Problemi ve Kur’an
Yorumlarına Olan Etkisi,” Kur’an Mesajı Đlmî Araştırmalar Dergisi, sa: 2. Đstanbul.
----------------. (1998). Kur’an’ı Anlamada Dil Problemi, Kur’an Mesajı Đlmî
Araştırmalar Dergisi, sa: 9. Đstanbul.
KOTAN, Şevket. (2001). Kur’an ve Tarihselcilik. Đstanbul: Beyan yayınları.
EL-KURTUBÎ, Abdullah Muhammed b. Ahmed el-Ensarî. (1996). el-Cami’li
Ahkâmi’l Kur’an, Darü Đhyai’t-Türasi’l Arabî, Lübnan 1405/1985. Kitapları, 2.
Baskı, Đstanbul.
MAHMASANÎ, Suphi. (1997). Hükümlerin Değişmesi, çev: Kaşif Hamdi Okur,
Kur’an’ın Tarihsel ve Evrensel Okunuşu içinde, der. Mevlüt Uyanık. Ankara: Fecr
yayınevi.
MANDELBAUM, Maurıce. (1987). Historicism, The Encyclopedia of Philosophy,
Ed. Paul Edwards, USA.
MCAULĐFFE, Jane Damnen. (1988). “Quranic Hermeneutics: The Views of alTaberi
and Ibn Kathir,” Approaches to the History of the Interpretation of the
Qur’an, ed. Andrew Rippin. Oxford.
MENGÜŞOĞLU, Takiyettin. (1988). Felsefeye Giriş. Đstanbul: Remzi Kitabevi.
MEVDÛDÎ, Ebu’l A’la. (1986). Tefhîmu’l Kur’an. çev: M. Han Kayanî ve diğerleri,
Đstanbul: Đnsan yayınları.
(1971). Meydan Larousse, IV. Cilt. Đstanbul: Meydan yayınevi.
MUHAMMED SALĐH, Muhammed. (1996). Esbabu’n-Nüzûl Beyne’l- Fikri’l-Đslamî
ve’l-Almanî, Mısır: Daru’l Kütübi’l-Mısrıyye,1. Baskı.
------------------------------------. (1995). et-Ta’lîl fi’l- Kur’ani’l- Kerim Diraseten ve
Tefsiran, 1. Baskı.
MÜSLĐM, b. El-Haccac el-Kuşeyrî. (1981). Sahihu Müslim, Đstanbul: Çağrı
Yayınları.
NASIF, Fatıma Ömer. (1992). Hukûku’l-Mer’e ve Vâcibetüha fî Davi’l Kitap ve’s
Sünne. Kahire: Matbaatü’l Medenî, 1. Baskı.
OZONKAYA, Özer. (1995). Temel Toplum Bilim Terimleri Sözlüğü. Đstanbul: Cem
yayınevi.
ÖNER, Necati. (1982). Klasik Mantık, Ankara: AÜĐF Yayınları, 4. Baskı.
ÖZCAN, Zeki. (2000). Teolojik Hermenötik. Đstanbul: Alfa yayınları, 2. Baskı.
ÖZLEM, Doğan. (1996). Tarih Felsefesi. Đstanbul: Anahtar Kitapları, 2. Baskı.
PAÇACI, Mehmet. (2000). Kur’an ve Ben Ne Kadar Tarihseliz?. Ankara: Ankara
Okulu yayınları.
----------------------. (2001). Kur’an ve Tarihselci Yorum, Yüzüncü Yıl Üniversitesi
Kur’an ve Dil-Dilbilim ve Hermenötik-Sempozyumu, 17-18 Mayıs 2001, Erzurum
trs.
POLAT, F. Ahmet. (2002). Çağdaş Đslâm Düşüncesinde Kur’an’a Yaklaşımlar,
Yayınlanmamış Doktora Tezi. Konya: S. Ü. Sosyal Bilimler Entitüsü.
POPPER, Karl R. (2002). Açık Toplum ve Düşmanları, çev: Mete Tunçay. Đstanbul:
Remzi Kitabevi, 4. Baskı.
-------------------. (2000). Açık Toplum ve Düşmanları, çev: Harun Rızatepe. Đstanbul:
Remzi Kitabevi, 4. Baskı.
RAYSÛNÎ, Ahmed. (1992). Nazariyyetü’l Makâsıd Đnde’l-Đmam eş-Şâtıbî, el
Ma’hedu’l Âlemî li’l Fikri’l Đslâmî, 1. Baskı.
RAZĐ, Fahruddin, Muhammed b. Ömer Ebi Abdillah. (1997). et-Tefsiru’l Kebir,
Daru Đhyai’t-Türasi’lArabî, 1. Baskı, Beyrut.
RIZA, M. Reşid, Tefsiru’l Menâr, Daru’l Fikr, 2. Baskı, yy. trs.
SALĐH, Subhi, Mebahis Fî Ulûmi’l- Kur’an, Derseâdet, Đstanbul trs
SERĐNSU, A. Nedim. (1996). Tarihsellik ve Esbab-ı Nüzûl, Đstanbul: Şûle yayınları.
SIBAÎ, Mustafa. el- Mer’e beyne’l Fıkh ve’l Kanûn, el- Mektebetü’l Arabiyye, 2.
Baskı, Halep trs.
SUYÛTĐ, Celaluddin Abdurrahman. (1987). el-Đtkan fî Ulûmi’l Kur’an, tahk. ve talk,
Mustafa Dîb el-Buga, Daru Ibn Kesîr, 1. Baskı, Beyrut.
EŞ-ŞATIBÎ, Đbrahim b. Musa b. Muhammed Ebu Đshak. (1990). el-Muvâfakât fi
Usûli’ş-Şeri’a, çev: Mehmet Erdoğan, Đstanbul: Đz yayınları.
ŞELEBÎ, M. Mustafa. (1981). Ta’lîlu’l-Ahkâm, Dâru’n- Nehzati’l-Arabiyye, Beyrut.
ŞENER, Abdülkadir. Kıyas, Đstihsan, Đstıslah. Ankara: DĐB yayınları.
ŞĐMŞEK, M. Said. (1997). Günümüz Tefsir Problemleri. Đstanbul: Esra yayınları.
-------------------. (1999). Kur’an’ın Ana Konuları, Đstanbul: Beyan yayınları.
-------------------. (1987). Kur’an’da Đki Mesele (Müteşabih-Nesh). Konya: Selam
yayınevi.
TABERÎ, Ebu Cafer Muhammed b. Cerir. Tarihu’t-Taberi, tahk. Muhammed Ebu’l
Fazl Đbrahim, Daru Suveydan, Lübnan trs. , VIII. Cilt. .
-------------------. (1988). Câmiu’l Beyan an Te’vili Ayi’l-Kur’an Daru’l-Fikr, Beyrut.
TUĞLACI, Pars. (1969). Okyanus Ansiklopedik Sözlük. Cem yayınları, yy, trs. , II.
Cilt. .
(1969). Türkçe Sözlük. Ankara: TDK yayınları, 5. Baskı.
TRĐTTON, A. S. (1983). Đslâm Kelâmı, çev. Mehmet Dağ. Ankara: AÜĐF yayınları.
VAHĐDÎ, Ebu’l Hasen Ali b. Ahmed. (1992). Esbabun-Nüzûl, thk. I’sam b.
Abdulmuhsin el- Humeydan, Daru’l Đslah, 2. Baskı. Suud.
VEDUD– MUHSĐN, Amine. (1997). Kur’an ve Kadın, çev: Nazife Şişman, Đstanbul:
Đz yayıncılık.
YAZIR, M. Hamdi. Hak Dini Kur’an Dili, sad: Đsmail Karaçam vd. Đstanbul: Azim
yayıncılık.
ZAMAHŞERÎ, Muhammed b. Ömer. (1995). el- Keşşaf an Hakâiki Gavâmizi’tTenzil
ve Uyûni’l-Akavîl fî Vucûhi’t-Te’vil, Daru Kütübi’l-Đlmiyye, thk. Muhammed
Abdusselâm Şahin, 1. Baskı. Beyrut.
ZEHEBÎ, M. Hüseyn. (1976). et-Tefsîr ve’l Müfessirun, Daru’l Mektebeti’l Hadis, 2.
Baskı, y. Y.
ZERKANÎ, Muhammed Abdullazim. Menahilu’l-Đrfan fî Ulumi’l-Kur’an, Daru
Đhyai’l Kütü’bi’l Arabiyye, Kahire trs.
ZERKEŞÎ, Bedruddin Muhammed b. Abdillah. (1988). el-Burhan fî Ulumi’il Kur’an,
thk. Mustafa Abdulkadir Ata, Daru’l Fikr, 1. Baskı. Beyrut.
Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, Risale yayınları, Đstanbul 1990, II,149.
Meydan larouse, meydan yayınları, Đstanbul 1971.
Kur’an’ı Kerim
Kitabı Mukaddes
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
All papers licensed under Creative Commons 4.0 CC-BY.- Share — copy and redistribute the material in any medium or format
- Adapt — remix, transform, and build upon the material for any purpose, even commercially.
Under the following terms:
Attribution — You must give appropriate credit, provide a link to the license, and indicate if changes were made. You may do so in any reasonable manner, but not in any way that suggests the licensor endorses you or your use.
- No additional restrictions — You may not apply legal terms or technological measures that legally restrict others from doing anything the license permits.
