Kıbrıs Türk Eğitim Tarihinde Shakespeare Okulu ve Nejmi Sagıp Bodamyalızade / Shakespeare School and Nejmi Sagip Bodamyalizade in Cyprus Turkish Education History

Authors

  • Ali Efdal Özkul Yakın Doğu Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü
  • Mete Özsezer Yakın Doğu Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Tarih Eğitimi Anabilim Dalı Doktora Öğrencisi

DOI:

https://doi.org/10.7596/taksad.v6i3.892

Keywords:

Kıbrıs, Kıbrıslı Türk, Nejmi Sagıp Bodamyalızade, Shakespeare Okulu, Tarih eğitimi, Cyprus, Turkish Cypriot, Nejmi Sagip Bodamyalizade, Shakespeare School, History education.

Abstract

Abstract

Nejmi Sagıp Bodamyalızade, who was originally from Paphos in the south-west of Cyprus, completed his education at Oxford University. Then he returned to the island and established the Shakespeare School, which is one of the first private schools of the island. He has undertaken both teaching and school management roles here. Many Turkish Cypriots have been educated in this private school which offers English education. Nejmi Sagıp, which has a high level of general culture, has been nicknamed Feylosof (philosopher) by the community. During World War II, Nejmi Sagıp declared himself as a deputy of Cypriot Muslims by the signing of thousands of people in Nicosia. By using this title, Mr. Nejmi sent letters to the presidents and deputies of several countries, mainly the United Kingdom, defending the rights of Turkish Cypriots against the Enosis requests of Greek Cypriots. Mr. Nejmi has literary works besides education and political activities. One of his literary was the Quran which he translates to English. He also translated some of the classics of Turkish literature into English. Many people, especially the Irish writer George Bernard Shaw, Nobel Peace Prize-winning, have already begun to appreciate him for his translations. As a result, Mr. Nejmi has an important value for the Turkish Cypriot Political, Cultural and Educational history. 

Öz

Aslen Kıbrıs’ın güney batısında bulunan Baf Kazasından olan Nejmi Sagıp Bodamyalızade, Oxford Üniversitesi’ndeki eğitimini tamamladıktan sonra adaya dönerek adanın ilk özel okullarından olan Shakespeare Okulu’nu kurmuştur. Burada hem öğretmenlik hem de okul müdürlüğü görevlerini üstlenmiştir. İngilizce eğitim veren bu özel okulda birçok Kıbrıslı Türk eğitim almıştır. Genel kültür düzeyi yüksek olan Nejmi Sagıp’a halk tarafından Feylosof (Filozof) lakabı takılmıştır. Nejmi Sagıp, II. Dünya Savaşı sırasında Lefkoşa’da binlerce kişiden imza toplayarak kendisini Kıbrıslı Müslümanların vekili ilan etmiştir. Nejmi Bey bu unvanı kullanarak başta İngiltere olmak üzere birçok ülkenin başkan ve elçilerine Kıbrıslı Rumların Enosis taleplerine karşı Kıbrıs Türklerinin haklarını savunan mektuplar göndermiştir. Nejmi Bey’in eğitim ve siyasi faaliyetlerinin yanında edebi çalışmaları da bulunmaktadır. Kaleme aldığı edebi eserlerinden birisi de İngilizceye çevirdiği manzum Kur’an-ı Kerim’dir. Ayrıca Türk Edebiyatının klasiklerinin bazılarını da İngilizceye tercüme etmiştir. Yaptığı bu çeviriler sayesinde başta Nobel Barış ödülü sahibi İrlandalı yazar George Bernard Shaw olmak üzere birçok kişinin takdirini toplamayı başarmıştır. Sonuç olarak Nejmi Bey Kıbrıs Türk Siyasi, Kültürel ve Eğitim tarihinin bir dönemine damgasını vurmuştur denilebilir.

Author Biography

Ali Efdal Özkul, Yakın Doğu Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü

20 Haziran 1972 Gazimağusa’da doğdu. Lefkoşa Türk Maarif Koleji’nden mezun oldu (1990). Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümünü bitirdi (1991-1995). Bitirme tezi olarak Lefkoşa’nın 4 Numaralı Şeriye Sicili (H. 1043-1046) adlı çalışmayı yaptı. Aynı Üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde Lefkoşa’nın 17 Numaralı Şer‘î Mahkeme Sicili (H. 1157-1161/1744-1748) başlıklı tezle yüksek lisansını tamamladı (1995-1998). Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü’nde Kıbrıs Adasının Sosyo-Ekonomik Tarihi (1726-1750)başlıklı doktora tezini yaptı (1998-2002). 2004 tarihinde Yardımcı Doçent, 2007 yılında Doçent ve 2014 yılında Profesör oldu.

Kıbrıs adasının sosyal, ekonomik ve siyasî tarihi ile Türkiye Cumhuriyeti Tarihi konularında yayımlanmış çeşitli ulusal ve uluslararası birçok kitap, makale ve bildirileri bulunmaktadır. Bunların yanı sıra Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Milli Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanlığı bünyesindeki öğretmenlere ve Turizm ve Kültür Bakanlığı bünyesindeki rehberlere çeşitli dönemlerde Hizmetiçi Eğitim Seminerleri vermiştir.

Hâlen Yakın Doğu Üniversitesi’nde Öğretim Üyeliğinin yanı sıra Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Araştırma Merkezi Müdürlüğü ile Tarih Öğretmenliği ve Tarih Bölümleri Başkanlığı görevlerini sürdürmektedir. Ayrıca Milli Tarih Müzesi Bilim Kurulu Başkanlığını da yapmaktadır.

References

Alasya, Halil Fikret (1988). Tarihte Kıbrıs, Ankara: Kıbrıs Türk Kültür Derneği Yayınları.

An, Ahmet (1997). Kıbrıs’ta Türkçe Basılmış Kitaplar Listesi (1878-1997). Ankara: K.K.T.C Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Bakanlığı Yayınları.

An, Ahmet (2002). Kıbrıs’ın Yetiştirdiği Değerler. Ankara: Akçağ Yayınları.

Aristidis, L. Kudunaris (2010). Viografikon Leksikon Kiprion 1800-1920 [1800-1920 Kıbrıslıların Biyografi Kataloğu]. Lefkosia: Epiksineni Ekdosis.

Asya, Nihat Asya (1976) Kıbrıs Rubaileri. İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları.

Ateşin, Hüseyin Mehmet (1996). Kıbrıs’ta İslami Kimlik Davası. İstanbul: Marifet Yayınları.

Behçet, Hasan (1969). Kıbrıs Türk Maarif Tarihi. Lefkoşa.

Bodamıalısade, Nejmi Sagıb (1929). Sacred Trumpet. Nicosia-Cyprus-British.

Bodamıalısade, Nejmi Sagıb (1944). Kıbrıslı Türklerin Vekilliği Meselesi. Lefkoşa: Halkın Sesi Gazetesi. 12 Eylül 1944, s. 1.

Bodamıalısade, Nejmi Sagıb (1949). (Fatiha) Tercüme ve Tefsir. Lefkoşa: İstiklal Gazetesi. 25 Kasım 1949, s.1.

Bodamıalısade, Nejmi Sagıb (1949). Tercüme ve Tefsir “Oku”. Lefkoşa: İstiklal Gazetesi. 11 Kasım 1949, s.1.

Bodamyalızade, Necmi Sagib (1959). Manzum Kur’an, Lefkoşa: Halkın Sesi Matbaası.

Bodamyalızade, Necmi Sagib (1960). Manzum Kur’an, Lefkoşa: Halkın Sesi Matbaası.

Bryant, Rebecca (2007). Tebaadan Vatandaşa Kıbrıs’ta Modernite ve Milliyetçilik. İstanbul: İletişim Yayınları.

Can, Ferhat (1944). Peygamber mi? Feylesof mu? Vekil mi? Lefkoşa: Halkın Sesi Gazetesi. 5 Eylül 1944, s. 1.

Dedeçay, Servet (1985). Shakespeare School veya Sekispir Okulu (1927-1952). Lefkoşa: Lefkoşa Özel Türk Üniversite Haberleri Gazetesi. Sayı 11, s. 1-4.

Duru, Kazım Nami (1958). Cumhuriyet Devri Hatıralarım. İstanbul: Sucuoğlu Maatbası.

Ertuğ, Mehmet (2011). Büyük Düşünür “Felezof” Nejmi Sagıp Bodamyalızade. Lefkoşa: Yazarın Kendi Yayını.

Fedai, Harid (2009). Kıbrıs’ın Eğitim Tarihinde Özgün Bir Yeri Olan Necmi Sakıb Bodamyalı-Zade. 6. Uluslararası Türk Kültürü Kongresi Bildirileri. Cilt V. Ankara: Atatürk Kültürü Merkezi Başkanlığı Yayınları. s. 2241-2259.

Gürkan, Haşmet Muzaffer (2006). Bir Zamanlar Kıbrıs’ta. Lefkoşa: Galeri Kültür Yayınları.

Gürkan, Haşmet Muzaffer (2008). Kıbrıs’ın Sisli Geçmişi. Lefkoşa: Galeri Kültür Yayınları.

Hill, George (2016). Kıbrıs Tarihi, Osmanlı ve İngiliz İdaresi Dönemi 1571-1948. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Küçük, Fazıl (2010). Dr. Fazıl Küçük’ün Anıları ve Siyasal Örgüt Çalışmaları. Yayına Hazırlayan Altay Sayıl. Lefkoşa: Yay Ajans Ltd.

Küçük, Süheyla (2009). Dr. Küçük’le Bir Ömür. Lefkoşa: Yazarın Kendi Yayını.

Mapolar, Hikmet Afif (1984). Müslüman Vekili Feylezof Nejmi Sagip Bodamyalızade (I). Lefkoşa: Kıbrıs Postası Gazetesi, 16 Mart 1984 s. 4.

Mapolar, Hikmet Afif (1984). Müslüman Vekili Feylezof Nejmi Sagip Bodamyalızade (II). Lefkoşa: Kıbrıs Postası Gazetesi, 26 Mart 1984 s. 4.

Mapolar, Hikmet Afif (2002). Kıbrıs Güncesi 1. Lefkoşa: Galeri Kültür Yayınları.

Mapolar, Hikmet Afif (2016). Aslar Bir Devre Adını Yazanlar-1987. Yayına Hazırlayan Ahmet Necati Özkan. Lefkoşa: Necati Özkan Vakfı Yayınları.

Morgan, Tabitha (2013). İngilizlerin Kıbrıs’taki Tarihi Acısıyla Tatlısıyla Bir Ada, Lefkoşa: Khora Yayınları.

Nesim, Ali (1987). Batmayan Eğitim Güneşlerimiz, Lefkoşa: KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı Yayınları.

Orr, C. W. J. (2013). İngiliz Egemenliği Altında Kıbrıs, Lefkoşa: Galeri Kültür Yayınları.

Özmatyatlı, İ. Ö. & Özkul, A. E. (2013). 20th Century British Colonialism in Cyprus through education. Eğitim Araştırmaları-Eurasian Journal of Educational Research, 1-30.

Özmatyatlı, İçim Özenli (2012). British Colonial Influence on Cypriot Education Turkish and Greek Cypriot Curricula and Identity (1878-1960). Germany: Lampert Academic Publishing.

Özsezer, Mete (2015). II. Dünya Savaşı Sırasında Kıbrıs İslam Lisesi’nin Lapta’daki Durumu. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (39): 319-325

Sencer, Hüseyin (1978). Filozofun Öyküsü. Sahibi ve Sorumlusu Ahmet Gazioğlu. Yeni Kıbrıs. Mart 1978 s. 17-18

Sleight, G. F. (1947). Cyprus Report of the Department of Education for the Period 1942-1945, Nicosia: Printed at the Cyprus Goverment Printing Office.

Published

2017-06-18

How to Cite

Özkul, A. E., & Özsezer, M. (2017). Kıbrıs Türk Eğitim Tarihinde Shakespeare Okulu ve Nejmi Sagıp Bodamyalızade / Shakespeare School and Nejmi Sagip Bodamyalizade in Cyprus Turkish Education History. Journal of History Culture and Art Research, 6(3), 739-756. https://doi.org/10.7596/taksad.v6i3.892