Gündelik Nesnenin Sanatsal Dönüşümü: Sıradan Nesnelerin Sanat Eserine Dönüşüm Süreci Üzerine Sosyolojik Bir Değerlendirme / Artistic Transformation of Casual Objects: A Sociological Evaluation on the Process of Transformation of Ordinary Objects into Art

Abstract

Abstract

All products in the art field have a cultural character and reflect the characteristics of the social space in which they are situated. Objects have no meaning in their own rights and all objects, including art objects, acquire its meaning through social construction. In this respect, the meaning of artwork is symbolic and conceptual. The purpose of this work is to reveal how and by what conditions ordinary objects are transformed into artworks by artists. It is aimed to determine which social mechanisms take place in the process of artistic transformation of objects and what the role of social space and artists is in the construction and operation of these mechanisms. For this purpose, the study is composed of two parts. In the first part, how social context of an artwork is being constructed and according to this context how an object and space acquire artistic meaning have been set forth through semiotics approach. In the second part, an approach to the artistic transformation of an ordinary object through the role of artist and construction of social context with the examples selected from the art history have been put forward. In this section, the "bed" was chosen as the ordinary object and a discussion was made about the transformation process of the bed into a work of art through the work of Tracy Emin's "My Bed". As a result of the study, it was understood that ordinary objects have their own unique cultural spaces, and that they have an active role in the social context in which these objects have their meaning. Through the action of the artist towards an artistic goal, it has been specified that at the end of processes such as the removal of an ordinary object from the cultural space and its isolation from its functions, it is possible to change its social context and corresponding meaning. After this process, it has become possible to evaluate the object as an art work with the expansion of its meaning by turning it into an indicator.

Öz

Sanat alanındaki tüm üretimler kültürel bir nitelik taşır ve içerisinde yer aldığı sosyal alanın karakteristiklerini yansıtırlar. Nesnelerin kendi başına anlamları yoktur ve sanat nesneleri de dahil her türlü nesne anlamını toplumsal inşa süreciyle kazanır. Bu bakımdan sanat eserinin anlamı sembolik ve kavramsaldır. Bu çalışmanın amacı sıradan nesnelerin sanatçılar tarafından sanat eserine nasıl ve hangi koşullarda dönüştürüldüğünün ortaya konmasıdır. Nesnelerin sanatsal dönüşümü sürecinde hangi sosyal mekanizmaların yer aldığı ve bu mekanizmaların inşası ve işleyişinde sosyal mekânın ve sanatçının rolünün ne olduğunun belirlenmesine yöneliktir. Bu amaçla çalışma iki kısma ayrılmıştır. Birinci kısımda sanat alanında bir nesnenin sosyal bağlamının nasıl inşa edildiği ve bu bağlama göre nesnenin ve mekânın nasıl sanatsal bir anlam kazandığı göstergebilim yaklaşımı üzerinden ortaya konulmuştur. İkinci kısımda ise sanat tarihinden seçilen örneklerle sosyal bağlamın inşası ve sanatçının rolü üzerinden sıradan bir nesnenin sanatsal dönüşümüne yönelik bir yaklaşım ortaya konulmuştur. Bu kısımda sıradan nesne olarak “yatak” seçilmiş ve Tracy Emin’ in “My Bed” (benim yatağım) isimli çalışması üzerinden yatağın sanat eserine dönüşüm sürecine yönelik bir tartışma gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın sonucunda sıradan nesnelerin kendilerine özgü kültürel mekânlarının olduğu ve bu mekânların nesnelere yönelik anlamın ortaya çıkmasını sağlayan sosyal bağlamın inşasında etkin bir role sahip olduğu anlaşılmıştır. Sanatsal bir hedefe yönelmiş olan sanatçının eylemselliği aracılığıyla sıradan bir nesnenin kültürel mekânı dışına çıkartılması ve işlevlerinden soyutlanması gibi süreçler sonucunda sosyal bağlamının ve buna bağlı olarak anlamının değiştirilmesinin mümkün olduğu belirlenmiştir. Bu süreç sonrasında nesnenin göstergeye dönüşerek anlamının genişlemesiyle birlikte sanat yapıtı olarak değerlendirilmesinin imkanlı hale geldiği görülmüştür.